۴۹۶.مروج الذهب : آن گاه ابن زياد ، دستور داد جنازه مسلم به دار آويخته شد و سرش به دمشق فرستاده شد. اين ، اوّلين كشته از بنى هاشم بود كه جنازهاش به دار آويخته شد و نخستين سر از آنان بود كه به دمشق فرستاده شد.۱
4 / 38
نامه سپاسگزارى يزيد از ابن زياد و تحريك وى بر ضدّ امام حسين عليه السلام
۴۹۷.تاريخ الطبرى- به نقل از ابو جناب يحيى بن ابى حَيّه كلبى -: يزيد براى ابن زياد ، نامهاى فرستاد: «امّا بعد ، تو همان گونه هستى كه دوست داشتم . با تدبير و دورانديشى ، رفتار كردى و مانند دلاورى متين و آرام، اقتدار به خرج دادى. تو ما را بىنياز ساختى و خاطر ما را جمع كردى و گمان و رأيم را در باره خودت، تصديق نمودى. دو فرستادهات را فرا خواندم و از آنان پرسش كردم و با آنان به تنهايى به گفتگو نشستم و آنان را در فضيلت و نظر ، همان گونه يافتم كه تو گفتى. [ به كارگزارانت ] در باره اين دو، سفارش به نيكى كن .
به من خبر رسيده كه حسين، به سمت عراق ، حركت كرده است. ديدهبانها و نگهبانان را بگمار. از موارد مظنون ، كاملاً مراقبت كن و به اتّهام ، دستگير كن ؛ ليكن كسى را مكُش ، مگر آن كه با تو نبرد كند ، و تمام اتّفاقات را برايم بنويس. درود و رحمت خداوند بر تو باد!».۲
۴۹۸.أنساب الأشراف : چون ابن زياد ، كشته شدن مسلم را براى يزيد نوشت و سرهاى مسلم و هانى بن عروه و ابن صَلحَب۳را برايش فرستاد و رفتار خود را با آنان، برايش نوشت، يزيد برايش نامهاى نوشت: «تو همان گونه هستى كه دوست داشتم . با تدبير و دورانديشى ، رفتار كردى و مانند يك دلاور ، اقتدار به خرج دادى و گمانم را در باره خودت به واقعيت مبدّل ساختى . به من خبر رسيده كه حسين به سمت عراق حركت كرده است. ديدهبانان و نگهبانان را بگمار و جاسوسان را هوشيار ساز . كاملاً مراقب باش. مظنون را زندانى كن و افراد مشكوك را دستگير نما ؛ ليكن جز با كسى كه به نبرد با تو مىپردازد ، جنگ مكن و روزانه اخبار و گزارشها را برايم بنويس، إن شاء اللَّه» .۴
1.ثُمَّ أمَرَ ابنُ زِيادٍ بِجُثَّةِ مُسلِمٍ فَصُلِبَت ، وحُمِلَ رَأسُهُ إلى دِمَشقَ ، وهذا أوَّلُ قَتيلٍ صُلِبَت جُثَّتُهُ مِن بَني هاشِمٍ ، وأوَّلُ رَأسٍ حُمِلَ مِن رُؤوسِهِم إلى دِمَشقَ (مروج الذهب : ج ۳ ص ۷۰ ، تذكرة الخواصّ : ص ۲۴۳) .
2. ... فَكَتَبَ إلَيهِ [أي إلَى ابنِ زِيادٍ ]يَزيدُ : أمّا بَعدُ ، فَإِنَّكُ لَم تَعدُ أن كُنتَ كَما اُحِبُّ ، عَمِلتَ عَمَلَ الحازِمِ ، وصُلتَ صَولَةَ الشُّجاعِ الرّابِطِ الجَأشِ ، فَقَد أغنَيتَ وكَفَيتَ ، وصَدَّقتَ ظَنّي بِكَ ، ورَأيي فيكَ ، وقَد دَعَوتُ رَسولَيكَ فَسَأَلتُهُما وناجَيتُهُما ، فَوَجَدتُهُما في رَأيِهِما وفَضلِهِما كَما ذَكَرتَ ، فَاستَوصِ بِهِما خَيراً ، وإنَّهُ قَد بَلَغَني أنَّ الحُسَينَ بنَ عَلِيٍّ قَد تَوَجَّهَ نَحوَ العِراقِ ، فَضَعِ المَناظِرَ وَالمسالِحَ ، وَاحتَرِس عَلَى الظَّنِّ ، وخُذ عَلَى التُّهمَةِ ، غَيرَ أن لا تَقتُل إلّا مَن قاتَلَكَ ، وَاكتُب إلَيَّ في كُلِّ ما يَحدُثُ مِنَ الخَبَرِ ، وَالسَّلامُ عَلَيكَ ورَحمَةُ اللَّهِ (تاريخ الطبرى : ج ۵ ص ۳۸۰ ؛ الإرشاد : ج ۲ ص ۶۵ ) .
3.ر . ك : ص ۵۱۲ (فصل پنجم / شهادت عُمارة بن صَلخَب اَزدى).
4.لَمّا كَتَبَ ابنُ زِيادٍ إلى يَزيدَ بِقَتلِ مُسلِمٍ ، وبِعثَتِهِ إلَيهِ بِرَأسِهِ ورَأسِ هانِئِ بنِ عُروَةَ ، ورَأسِ ابنِ صَلحَبٍ ، وما فَعَلَ بِهِم ، كَتَبَ [يَزيدُ] إلَيهِ :
إنَّكَ لَم تَعدُ أن كُنتَ كَما اُحِبُّ ، عَمِلتَ عَمَلَ الحازِمِ ، وصُلتَ صَولَةَ الشُّجاعِ ، وحَقَّقتَ ظَنّي بِكَ ، وقَد بَلَغَني أنَّ حُسَيناً تَوَجَّهَ إلَى العِراقِ ، فَضَعِ المَناظِرَ وَالمَسالِحَ ، وأذكِ العُيونَ ، وَاحتَرِس كُلَّ الاِحتِراسِ ، وَاحبِس عَلَى الظِّنَّةِ ، وخُذ بِالتُّهمَةِ ، غَيرَ أن لا تُقاتِل إلّا مَن قاتَلَكَ ، وَاكتُب إلَيَّ في كُلِّ يَومٍ بِما يَحدُثُ مِن خَبَرٍ إن شاءَ اللَّهُ (أنساب الأشراف : ج ۲ ص ۳۴۲) .