( 3 )
آسيبشناسى عزادارى امام حسين عليه السلام
در عصر حاضر ، آشنايى با آفاتى كه هدف و حكمت عزادارى سالار شهيدان را تهديد مىكنند ، مهمترين و اساسىترين گام در راه تحقّق اهداف ارزشمند اين دستور العمل سازنده اهل بيت عصمت و طهارت است .
اكنون بايد ديد كه : چگونه فرهنگ اصيل عاشورا، به وسيله دشمنان آگاه و دوستان ناآگاه ، تحريف مىشود ؟ و چه آفاتى ، مجالس عزادارى سالار شهيدان را تهديد مىكند ؟
پاسخ اجمالى اين سؤال ، اين است كه : هر چيزى كه با هدف عزادارى (يعنى جهلزُدايى از جامعه اسلامى) و نيز با ويژگىهاى مجالس عزادارى هدفمند (يعنى : خدامحورى ، ارائه تحليل واقعبينانه از حادثه عاشورا و بهرهگيرى صحيح از احساسات و عواطف مردم نسبت به اهل بيت عليهم السلام) در تضاد باشد ، از آفتهاى مجالس عزادارى سيّد الشهدا عليه السلام است . اينك براى توضيح اين اجمال ، به مهمترينِ اين آسيبها، اشاره مىكنيم :
يك . تحريفِ هدف عزادارى
خطرناكترين آفت عزادارى امام حسين عليه السلام ، تحريف هدف آن است . پيش از اين ، اشاره كرديم كه حكمت عزادارى امام حسين عليه السلام با حكمت شهادت ايشان ، يكى است . بنا بر اين ، تحريف هدف عزادارى ، تحريف هدف شهادت آن بزرگوار نيز هست .
اين تحريف ، به دو گونه مىتواند تجلّى يابد : يكى آن كه به جاى روشنىبخشى و احياگرى ، تنها به درخواست آمرزش گناهان و پاكسازى معنوى خلاصه گردد ؛ و ديگر ، آن كه به جاى تأكيد بر بُعد حماسى آن ، به جنايت يزيديان و ستمگران در اين حادثه پرداخته شود .
اين سخن ، بدان معنا نيست كه آمرزش گناهان و پاكسازى معنوى، از نتايج و فوايد عزادارى نيست و يا اين كه نبايد جنايتهاى ستمپيشگان را برشمرد ؛ بلكه غرض ، پرهيز از نگاه تجزيهاى است .
اگر به جاى جهلزُدايى و احياى ارزشهاى اسلامى ، هدف عزادارى براى سالار شهيدان ، در پاكسازى گنهكاران از گناه ، خلاصه شود ، در واقع ، هدف شهادت امام عليه السلام و عزادارى براى ايشان ، تحريف شده است ؛ يعنى دقيقاً همان تحريفى كه در آيين مسيحيت ، در باره عيسى عليه السلام تحقّق يافت .
به عبارت ديگر آنچه تحريف هدف عزادارى براى امام حسين عليه السلام است ، خلاصه كردن اين هدف ، در پاكسازى گناهان ، شبيه باور خرافىِ مسيحيان در باره مصلوب شدن عيسى عليه السلام است . اين سخن ، البته به معناى نفىِ نقش عزادارى در آمرزش گناهان نيست .
از سوى ديگر ، حادثه عاشورا ، در يك نگاه كلّى و واقعبينانه ، داراى دو بُعد است : يكى بُعد جنايت و مظلوميت ، و ديگرى بُعد حماسه و عزّت و عظمت . از اين رو ، تحليل و تبيين صحيح اين حادثه ، در صورتى امكانپذير است كه اين دو بُعد ، در كنار هم ديده شوند و ارائه گردند . در غير اين صورت ، مخاطب ، درك درستى از اين جريان مهم تاريخ اسلام ، پيدا نخواهد كرد .۱
