۴۲۸.الفتوح : عبيد اللَّه بن زياد به جانشين خود ، عمرو بن حُرَيث مخزومى ، دستور داد كه سيصد مرد دلاور را به همراه پسر اشعث بفرستد.
محمّد بن اشعث حركت كرد تا به خانهاى رسيد كه مسلم بن عقيل در آن بود.۱
۴۲۹.تاريخ الطبرى- به نقل از عمّار دُهْنى ، از امام باقر عليه السلام -: عبيد اللَّه، عمرو بن حُرَيث مخزومى را - كه رئيس شُرطه بود - به همراه عبد الرحمان بن محمّد بن اشعث فرستاد و مسلم ، متوجّه نشد، تا اين كه خانه به محاصره در آمد . وقتى مسلم از محاصره خانه مطّلع شد ، با شمشير از خانه بيرون آمد و با آنان به نبرد پرداخت.۲
۴۳۰.الأمالى ، شجرى- به نقل از سعيد بن خالد -: ابن زياد ، مردى از قبيله بنى سُلَيم را به همراه صد سواره به آن خانه فرستاد و مسلم را غافلگير كردند.۳
4 / 27
نبرد شديد در اطراف خانه طوعه
۴۳۱.تاريخ الطبرى- به نقل از قدامة بن سعيد بن زائدة بن قدامه ثقفى -: مسلم، چون صداى سُم اسبان و سر و صداى مردان را شنيد ، دانست كه به سراغ وى آمدهاند . پس با شمشير ، به سوى آنان آمد . آنان به خانه يورش آوردند. مسلم، سخت با آنان درگير شد و آنان را با شمشير مىزد تا آنها را از خانه بيرون راند .
آنان دوباره باز گشتند و باز مسلم، سخت با آنان درگير شد. ميان مسلم و بُكَير بن حُمرانِ اَحمرى ، دو ضربه شمشير، رد و بدل شد . بُكَير ، ضربتى بر دهان مسلم زد و لب بالاى او قطع شد و شمشير بر لب پايين نشست و دندانهاى پيشين مسلم افتاد و مسلم هم ضربتى بر سر و ضربتى ديگر بر رگ گردن وى زد كه نزديك بود به عُمق [گردنش] رخنه كند.
سپاهيان ، چون اوضاع را چنين ديدند ، از بالاى بام خانه بر مسلم، هجوم آوردند و سنگ به طرفش پرتاب مىكردند و تودههاى نِى را آتش مىزدند و به سويش مىانداختند. مسلم ، چون اوضاع را چنين ديد ، با شمشيرِ برهنه به كوچه آمد و با آنان به نبرد پرداخت.۴
1.أمَرَ عُبَيدُ اللَّهِ بنُ زِيادٍ خَليفَتَهُ عَمرَو بنَ حُرَيثٍ المَخزومِيَّ ، أن يَبعَثَ مَعَ مُحَمَّدِ بنِ الأَشعَثِ ثَلاثَمِئَةِ راجِلٍ مِن صَناديدِ أصحابِهِ .
قالَ : فَرَكِبَ مُحَمَّدُ بنُ الأَشعَثِ حَتّى وافَى الدّارَ الَّتي فيها مُسلِمُ بنُ عَقيلٍ (الفتوح : ج ۵ ص ۵۳ ، مقتل الحسين عليه السلام ، خوارزمى : ج ۱ ص ۲۰۸) .
2.بَعَثَ عُبَيدُ اللَّهِ عَمرَو بنَ حُرَيثٍ المَخزومِيَّ - وكانَ صاحِبَ شُرَطِهِ - إلَيهِ ، ومَعَهُ عَبدُ الرَّحمنِ بنُ مُحَمَّدِ بنِ الأَشعَثِ ، فَلَم يَعلَم مُسلِمٌ حَتّى اُحيطَ بِالدّارِ ، فَلَمّا رَأى ذلِكَ مُسلِمٌ خَرَجَ إلَيهِم بِسَيفِهِ فَقاتَلَهُم (تاريخ الطبرى : ج ۵ ص ۳۵۰ ، تهذيب الكمال : ج ۶ ص ۴۲۶) .
3.فَبَعَثَ [ابنُ زِيادٍ] رَجُلاً مِن بَني سُلَيمٍ في مِئَةِ فارِسٍ إلَى الدّارِ ، فَأَخَذَ فَواتَها (الأمالى ، شجرى : ج ۱ ص ۱۶۷) .
4.لَمّا سَمِعَ [مُسلِمٌ ]وَقعَ حَوافِرِ الخَيلِ ، وأصواتَ الرِّجالِ ، عَرَفَ أنَّهُ قَد اُتِيَ ، فَخَرَجَ إلَيهِم بِسَيفِهِ ، وَاقتَحَموا عَلَيهِ الدّارَ ، فَشَدَّ عَلَيهِم يَضرِبُهُم بِسَيفِهِ حَتّى أخرَجَهُم مِنَ الدّارِ ، ثُمَّ عادوا إلَيهِ فَشَدَّ عَلَيهِم كَذلِكَ ، فَاختَلَفَ هُوَ وبُكَيرُ بنُ حُمرانَ الأَحمَرِيُّ ضَربَتَينِ ، فَضَرَبَ بُكَيرٌ فَمَ مُسلِمٍ فَقَطَعَ شَفَتَهُ العُليا ، وأشرَعَ السَّيفَ فِي السُّفلى ، ونَصَلَت لَها ثَنِيَّتاهُ ، فَضَرَبَهُ مُسلِمٌ ضَربَةً في رَأسِهِ مُنكَرَةً ، وثَنّى بِاُخرى عَلى حَبلِ العاتِقِ كادَت تَطلُعُ عَلى جَوفِهِ .
فَلَمّا رَأَوا ذلِكَ أشرَفوا عَلَيهِ مِن فَوقِ ظَهرِ البَيتِ ، فَأَخَذوا يَرمونَهُ بِالحِجارَةِ ، ويُلهِبونَ النّارَ في أطنانِ القَصَبِ ، ثُمَّ يَقلِبونَها عَلَيهِ مِن فَوقِ البَيتِ ، فَلَمّا رَأى ذلِكَ خَرَجَ عَلَيهِم مُصلِتاً بِسَيفِهِ فِي السِّكَّةِ فَقاتَلَهُم (تاريخ الطبرى : ج ۵ ص ۳۷۳ ؛ الإرشاد : ج ۲ ص ۵۷) .
