آنان ، سرها را آوردند تا به كوفه رسيدند .
ابن سعد ، بقيّه روز عاشورا و تا ظهر روز بعد را توقّف كرد و سپس با بازماندگان خانواده حسين عليه السلام حركت نمود و همسران امام عليه السلام را بر پارچه‏اى روى تخته و بر كوهانِ شتران بى‏جهاز و بى‏پوشش نشاند و با صورت برهنه ميان دشمنان حركت داد ، در حالى كه آنان ، امانت بهترينِ پيامبران بودند ، و آنان را به سانِ اسيران ترك و روم ، در بند غم و مصيبت راندند و چه خوبْ گفته است :

بر پيامبرِ برانگيخته از ميان بنى هاشم ، درود مى‏فرستندو با پسر او مى‏جنگند . چه شگفت است اين!^۱

۱۴۹۶.تاريخ الطبرى- به نقل از هشام -: عمر بن سعد ، همه روز عاشورا و نيز فردا را [تا ظهر ]توقّف كرد و سپس به حُمَيد بن بُكَيرِ اَحمَرى فرمان داد تا براى حركت به كوفه ، جار بزند و دختران و خواهران و كودكانِ همراه حسين عليه السلام و نيز زين العابدين عليه السلام را - كه بيمار بود - ، با خود برد .^۲

6 / 2

وداع خاندان پيامبر صلى اللَّه عليه و آله با شهيدان‏

۱۴۹۷.تاريخ الطبرى- به نقل از قُرّة بن قيس تميمى -: به زنان و خانواده و فرزندان حسين عليه السلام ، هنگامى كه بر [جنازه‏] او گذشتند ، نگريستم . شيون مى‏كردند و صورت خود را مى‏خراشيدند ... .
هر چه را از ياد ببرم ، سخن زينب ، دختر فاطمه را به هنگام گذر بر برادرِ به خاك افتاده‏اش از ياد نمى‏برم كه مى‏گفت : «وا محمّدا ! وا محمّدا ! فرشتگان آسمان بر تو درود بفرستند ! اين ، حسين

فصل ششم : از كربلا تا كوفه‏

6 / 1

روانه كردن خاندان پيامبر صلى اللَّه عليه و آله به كوفه‏

۱۴۹۲.الإرشاد : عمر بن سعد ، بقيّه روز عاشورا و نيز تا ظهر روز بعد را [در كربلا ]ماند و سپس به لشكر ، فرمان حركت داد و در حالى كه دختران و خواهران حسين عليه السلام و همه زنان و كودكان كاروان [اسيران‏] با او بودند ، رو به كوفه نهاد كه در ميان آنان ، زين العابدين عليه السلام نيز بود . ايشان، شكمْ‏رَوش داشت و نزديك به مرگ بود .^۱

۱۴۹۳.الكامل فى التاريخ : عمر بن سعد ، پس از كشتن حسين عليه السلام ، دو روز [در كربلا] توقّف كرد و سپس به سوى كوفه حركت نمود و دختران و خواهران و كودكانِ همراه حسين عليه السلام و نيز زين العابدين عليه السلام را - كه بيمار بود - ، با خود برد .^۲

۱۴۹۴.الأخبار الطّوال : عمر بن سعد، تا دو روز پس از كشتن حسين عليه السلام [در كربلا] توقّف كرد و سپس به لشكر ، اعلانِ حركت داد ... و نيز فرمان داد تا زنان ، خواهران و دختران و خَدَم و حَشَم حسين عليه السلام را در كجاوه‏هاى پرده‏دار، بر روى شتران ببرند .^۳

۱۴۹۵.الملهوف : عمر بن سعد - كه خدا ، لعتنش كند - ، سرِ حسين عليه السلام را - كه بر او درود و سلام باد - در همان روز عاشورا، همراه خولى بن يزيد اَصبَحى و حُمَيد بن مسلم اَزْدى به سوى عبيد اللَّه بن زياد ، روانه كرد . او فرمان داد تا سرِ بقيّه ياران و خاندان حسين عليه السلام را از تن ، جدا كنند و آنها به وسيله شمر بن ذى الجوشن - كه خدا ، لعنتش كند - و قيس بن اشعث و عمرو بن حَجّاج ، روانه شدند .