147
شهادت‌نامه امام حسين عليه السلام 2

47 . قارِب ، غلام امام حسين عليه السلام‏

نام وى در «زيارت ناحيه» ، به صورت «قارِب ، مولى الحسين عليه السلام» و در نقل فُضَيل بن زبير ، «قارِب الدُّئِلى ، مولى الحسين عليه السلام» ، آمده است .۱ اطّلاع معتبر ديگرى در باره او نداريم . در «زيارت ناحيه» ، مى‏خوانيم :
السَّلامُ عَلى‏ قارِبٍ مَولَى الحُسَينِ بنِ عَلِىٍّ !سلام بر قارِب ، غلام حسين بن على !۲

48 و 49 . قاسِط و كَردوس ، پسران زُهَير بن حارث‏

اين دو برادر ، از طائفه بنى تَغِلب‏۳ و از ياران امام حسين عليه السلام بوده‏اند .۴ شيخ طوسى ، كَردوس را در زمره ياران امير مؤمنان عليه السلام نيز آورده است .۵ قاسِط را از شهيدان حمله اوّل دشمن دانسته‏اند ؛۶ ولى چگونگى شهادت كَردوس ، معلوم نيست . نام هر دو ، در زيارت‏هاى «رجبيّه»۷ و «ناحيه» چنين آمده است :
السَّلامُ عَلى‏ قاسِطٍ وَ كَرِشٍ ابنَي ظَهيرٍ التَّغلِبِيَّينِ !سلام بر قاسِط و كَرِش تَغلِبى ، دو پسرِ ظَهير !۸

1.الحدائق الورديّة : ج ۱ ص ۱۲۱ ، الأمالى ، شجرى: ج ۱ ص ۱۷۲ .

2.ر . ك : ص ۹۱۲ ح ۲۱۱۰ (زيارت دوم، به روايت الإقبال) .

3.الأمالى ، شجرى : ج ۱ ص ۱۷۲، الحدائق الورديّة: ج ۱ ص ۱۲۱ .

4.شيخ طوسى ، در ميان ياران امام حسين عليه السلام از قاسط و مُقسط ، پسران عبد اللَّه ، نام برده است ، بدون تصريح به شهادت آنها (رجال الطوسى : ص ۱۰۴ - ۱۰۵) .

5.رجال الطوسى : ص ۸۰ .

6.ر. ك: ج ۱ ص ۸۳۲ (فصل دوم / سخنى در باره شهداى حمله نخست) .

7.در زيارت رجبيّه، «قاسط و كُرش ابنى زهير» آمده است (ر . ك : دانش‏نامه امام حسين عليه السلام : ج ۱۲ ص ۱۲۳ ح ۳۲۸۰ «زيارت امام عليه السلام در اوّل رجب») .

8.نام «كرش» ، مختلف آمده است : «كردوس» و «كرسى» (ر . ك : ص ۹۱۴ ح ۲۱۱۰ «زيارت دوم، به روايت الإقبال») .


شهادت‌نامه امام حسين عليه السلام 2
146

هر كس را كه ببينى ، در جلو راهم ايستاده است .1
و جنگ مدام و جانانه‏اى كرد تا مسلم ضُبابى و عبد اللَّه بَجَلى ، با كمك يكديگر ، او را كُشتند .2

46 . غلام تُرك‏

وى ، برده دانشمندى بود كه توفيق شهادت در ركاب امام حسين عليه السلام را يافت . خوارزمى ، در باره او آورده است :
جوان تركى كه قارى قرآن و عربيدان بود ، براى مبارزه به ميدان آمد . او كه از غلامان حسين عليه السلام بود ، نبرد را شروع كرد ، در حالى كه چنين رَجَز مى‏خواند :

دريا ، از [ نيزه ] انداختن و [ شمشير ] زدنم ، متلاطم مى‏شودو فضا ، از تير و تيراندازى‏ام آكَنْده مى‏شود .
زمانى كه شمشيرم در دست راستم ، برق مى‏زنددل حسود مورد احترام ، مى‏شكافد .۳
سپس ، تعدادى را كُشت . او را دوره كردند و به زمينش زدند . حسين عليه السلام به سوى او آمد و گريست و صورتش را بر صورت او گذاشت . او چشمانش را باز كرد و حسين عليه السلام را ديد و لبخندى زد و به سوى پروردگارش ، ره‏سپار شد .۴
ابن شهرآشوب ، او را غلام حُر ، معرّفى كرده است .۵ خوارزمى نيز ماجراى پيوستن حُر به اردوى امام عليه السلام را به همراه برده‏اى تُرك ،۶ آورده است .۷

1.قَد عَلِمَت سَعدٌ و حَىُّ مَذحِجِ‏ أنِّى لَيثُ الغابِ لَم اُهَجهَجِ‏أعلو بِسَيفى هامَةَ المُدَجَّجِ‏ و أترُكُ القِرنَ لَدَى التَّعَوُّجِ‏فَريسَةَ الضَّبعِ الأزَلِّ الأَعرَجِ‏ فَمَن تَراهُ واقِفاً بِمَنهَجى .

2.مقتل الحسين عليه السلام ، خوارزمى : ج ۲ ص ۱۴ ، الفتوح : ج ۵ ص ۱۰۵ ؛ المناقب ، ابن شهرآشوب : ج ۴ ص ۱۰۱ .

3.البَحرُ مِن طَعنى وضَربى يَصطَلى‏ وَ الجَوُّ مِن سَهمى ونَبلى يَمتَلى‏إذا حُسامى فى يَمينى ينجَلى‏ يَنشَقُّ قَلبُ الحاسِدِ المُبَجَّلِ .

4.مقتل الحسين عليه السلام ، خوارزمى : ج ۲ ص ۴۲ ؛ المناقب ، ابن شهرآشوب : ج ۴ ص ۱۰۴ .

5.المناقب ، ابن شهرآشوب : ج ۴ ص ۱۰۴ .

6.مقتل الحسين عليه السلام ، خوارزمى : ج ۲ ص ۱۰ .

7.تنقيح المقال : ج ۱ ص ۱۲۵ (كه نام او را اَسْلم بن عمر ، آورده است) ، أنصار الحسين عليه السلام: ص ۷۳ (كه با نام «اَسلَم ترك» از او ياد كرده)، إبصار العين : ص ۹۵ (كه نام او را «واضح تركى ، غلام حارث» آورده است و جريان شاب و مادرش و رجز «أميرى حسينٌ ...» را به اَسلَم بن عمرو ، غلام امام حسين عليه السلام، نسبت مى‏دهد كه پدرش ترك و خودش كاتب بوده است) . در نقل فُضَيل بن زبير نيز نام او «علامة بن واضح رومى» آمده است (ر.ك: الأمالى ، شجرى: ج ۱ ص ۷۲ ، الحدائق الورديّة : ج ۱ ص ۱۲۲).

تعداد بازدید : 130968
صفحه از 992
پرینت  ارسال به