آنچه مى‏توانست محور پژوهش‏ها يا نگارش مقالات در باره عبد الجليل رازى قزوينى قرار گيرد، يكى زندگى و آثار وى بود و ديگرى زمانه و روزگار او.
از آن جا كه زندگى او در منابع تاريخ و تراجِم، انعكاس اندكى داشته و از آثارش تنها كتاب نقض باقى مانده است، نگارش و پژوهش در محور نخست، تنها به كتاب نقض اختصاص مى‏يافت، در حالى كه زمانه و روزگار او، زمينه تأملات علمى و پژوهشى بسيار است.
با توجه به مقالات فارسى منتشر شده پيش از اين در باره كتاب نقض و شخصيت عبد الجليل - كه دست كم ۲۲ عنوان مقاله است - ،۱۲ دايره كار تدوين مقاله محدودتر مى‏شد.
همچنين كارهاى تحليل تاريخى، نگرش نقادانه به تاريخ و جريان‏شناسى تاريخى، در مجامع علمى ايران، راغبان اندك دارد و كم‏تر دغدغه پژوهشگران قرار مى‏گيرد.
با اين اوصاف، با فراخوان و سفارش‏هاى خاص، تعداد ۲۵ مقاله پذيرفته و تأييد شده توسط شوراى علمى، به كنگره واصل شد كه در دو جلد، در اختيار محققان و اهل نظر قرار مى‏گيرد. از اين تعداد، دوازده مقاله در جلد نخست و سيزده مقاله در جلد دوم جاى گرفته‏اند.
اين مقالات را از نظر محتوا مى‏توان در شش موضوع عام، دسته‏بندى كرد:
۱. نگاه كلى