فرجه الشریف) در بغداد، سبب اهمیت بیشتر این شهر نزد شیعیان شد. تسلط امیران آلبویه بر بغداد (447 ـ 334 ﻫ) سبب شد شیعیان آزادی عمل یابند. در طول این دوران، مرکز خلافت اسلامی، به محلی برای آمد و شد عالمان شیعه تبدیل شده بود و به این وسیله بذر علوم و معارف اهل بیت در این شهر پراکنده میشد.
این وضعیت تا سال 447 هجری بسامان بود، اما پس از هجوم سلجوقیان و برافتادن آلبویه، وضعیت سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شیعیان نابسامان شد؛ با این حال منطقه کَرْخ بر وضعیت شیعی خویش باقی ماند، چنانکه تاکنون نیز این موقعیت را حفظ کرده است.
حوزه حدیثی بغداد
حوزه حدیثی شیعی بغداد را میتوان همزادِ این شهر دانست. از ابتدای تأسیس شهر به دست منصور، شیعیان به این شهر منتقل شدند. بسیاری از این مهاجران از گروه محدثان و عالمان بودند. برخی از آنان اصالتاً کوفی بودند و روایات خود را در کوفه و مدینه شنیده بودند و بعضی دیگر نگارنده کتابهای حدیثی بودند. تجمع این گروه نسبتاً گسترده و سرشناس، موجب شد که هسته علمی جامعه شیعه همچون هسته اجتماعی آنان در بغداد جلوهگر شود.
گروهی از اصحاب امام صادق علیه السلام هم در بغداد مستقر شده و به نشر حدیث پرداختند؛ از جمله این افراد میتوان به ابوالْیَسَع کَرْْخی بغدادی،۱ قاسم بن عُروه،۲ ظَریف بن ناصِح،۳ حَفْص بن البُختَری،۴ عبدالرحمن بن حَجّاج،۵ یحیی بن حجاج کرخی۶ و هِشام بن حَکَم۷ اشاره کرد.