211
تاريخ حديث شيعه 2

بیشتر شهرت شیخ حر عاملی به خاطر نگارش کتاب وسائل الشیعه است. از این رو، او را با لقب صاحب وسائل نیز نام می‌برند.
آثار حدیثی او، به غیر از وسائل الشیعه، نیز فراوان و پربار است که برخی از آنان این گونهاند:

1. الجواهر السَّنیّة فی الأحادیث القُدسیَّه

2. الصَّحیفة الثّانیة السّجّادیَّه

مؤلف در این کتاب 67 دعا از امام سجاد علیه السلام را افزون بر ادعیه صحیفه سجادیه، جمع‌آوری کرده است.

3. الإیقاظ من الهَجعَة بالبُرهان علی الرّجعَه

در این کتاب روایاتی که رجعت مردمان و امامان علیهم السلام را در آخر الزمان اثبات می‌کند، جمع‌آوری شده است.

4. إثبات الهداة

مؤلف در این کتاب روایاتی را که پیرامون نبوت، امامت و همچنین پیامبران و امامان علیهم السلام وجود دارد، گردآوری کرده است.

5. الفُصول المُهِمَّة فی أصول الأئمَّه

وی در این کتاب به جمع‌آوری قواعد کلی که از امامان علیهم السلام درباره اصول و فروع دین و سایر علوم، همچون علم اصول فقه، طب و غیره وارد شده، پرداخته است.

سید هاشم بحرانی (م 1107 ﻫ)

او زاده بحرین و دانش‌آموخته بحرین و نجف است. دوران حیات او با دوران اوج حرکت اخباریگری در بحرین و عراق مقارن است. او نیز تحت تأثیر این حرکت به جمع‌آوری متون حدیثی برای بازگویی معارف شیعی پرداخته است. مرحوم شیخ یوسف بحرانی، پس از علامه مجلسی، او را سرآمد حدیث‌نگاران می‌داند.۱

1.. لؤلؤة البحرین، ص ۶۴.


تاريخ حديث شيعه 2
210

او در علوم مختلف از قبیل فلسفه، فقه، حدیث، تفسیر قرآن،‌ اعتقادات و علوم ادبی متخصص و صاحب نظر بود. تخصص او در خلط نکردن علوم مختلف با یکدیگر، ستایش محققان را برانگیخته است.۱ نگاشته‌های او بیش از 130 عنوان کتاب است که بسیاری از آنها پیرامون حدیث و علوم مرتبط با آن است.
کتاب وافی، مهم‌ترین و مشهورترین نگاشته حدیثی اوست. این کتاب را می‌توان از اولین جامع‌نگاریهای دوران صفویه برشمرد که علاوه بر جامعیت، غریب الحدیث و شرح الحدیث را نیز در بر می‌گیرد.
تفسیر صافی او نشانگر روش معتدل و مقبول تفسیر مأثور است.
کتاب نوادر الأخبار او، مجموعه‌ای از احادیث اعتقادی و مرتبط با اصول دین است که در کتب اربعه ذکر نشده است.
المحجة البیضاء (إحیاءُ الإحیاء/ تهذیبُ الاحیاء) نگارشی از کتاب إحیاء العلوم غزالی است که با نگاهی شیعی و از منظر احادیث اهل بیت آن را اصلاح کرده است. او علاوه بر زدودن برخی از مطالب سست و ناروا از این کتاب، روایات اهل بیت را نیز به این کتاب افزوده و آن را مستندتر و مقبول‌تر کرده است. آثار فراوان دیگر او در اخلاق و معارف نیز از احادیث اهل بیت علیهم السلام سرچشمه یافته است.
أصول المعارف (در چند جلد)، أصول العقائد، علم الیقین، حق الیقین، عین الیقین و ... نیز از جمله آثار اعتقادی اوست.
اگرچه ملا محسن فیض کاشانی از دانشمندان اخباری است، ولی از تعصب و سخت‌گیریهای اخباریان افراطی به دور است. او آثار زیبایی در شعر و ادب نیز دارد و دیوان شعر او مشهور است.

محمد بن حسن حرّ عاملی (1104 ـ 1033 ﻫ)

او در روستای مشغره از توابع جبل عامل، در جنوب لبنان، متولد شد. تحصیلاتش را در آنجا آغاز کرد و در چهل سالگی به ایران آمد و در مشهد ساکن شد. او در مدت حضور خود در مشهد شیخ الإسلام این شهر بود.

1.. ر.ک: مهر تابان، ص ۲۶، به نقل از علامه طباطبایی.

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه 2
    تاریخ انتشار :
    1390
    پیوند معرفی کتاب :
    http://hadith.net/post/51687/
تعداد بازدید : 78174
صفحه از 304
پرینت  ارسال به