63
تاريخ حديث شيعه 2

پرداخته و حقانیت امام علی علیه السلام را اثبات کرده است. اکنون این دو نگاشته در یک مجلد و با عنوان الجمل در دسترس است.

مجموعه رساله‌های فقه الحدیثی و نقد الحدیثی‌

نزدیک به بیست عنوان از رساله‌های کوچک شیخ مفید، به ارزیابی برخی از متون و دقت و تأمل در آنها پرداخته است. این مجموعه، تطبیق نظرات فقه الحدیثی شیخ مفید است که دارای اهمیت فراوانی است.
تصحیح الإعتقاد مهم‌ترین نوشته در این مجموعه است. این رساله حاشیه‌ای نقادانه بر کتاب الإعتقادات شیخ صدوق است و اختلافات مبنایی این دو عالم بزرگوار را در موارد فراوانی نشان می‌دهد. قوت و دقت استدلال شیخ مفید و شیوه او در مواجهه با نگرش شیخ صدوق در این رساله به خوبی روشن می‌‌شود.
این کتاب، کهن‌ترین نگارش، و قوی‌‌ترین آنها، در مبانی و مصادیق فقه الحدیث و نقد الحدیث است.
بعضی دیگر از رساله‌های فقه الحدیثی شیخ مفید از این قرارند:
رسالة فی معنی المولی؛
مسألة فی معنی قول النبی «أصحابی کالنجوم»؛
رسالة حول خبر ماریه؛
تزویج أمیر المؤمنین بنته من عمر؛
ایمان أبی‌طالب؛
جوابات أهل الموصل فی العدد و الرؤیه.
کتاب آخر در نقد روایاتی است که ماه رمضان را همیشه سی روزبر‌شمارند. این متون در مدرسه حديثی قم پذيرفته شده بود، ولی شیخ مفید آنها را مردود دانست.

شیخ مفید و کتاب إختصاص

رجالیان در فهرست کتابهای شیخ مفید، نامی از کتاب إختصاص نیاورده‌اند، لیکن در مصادر متأخر از قرن دهم، از کتاب إختصاص به عنوان نگاشته شیخ مفید نام برده


تاريخ حديث شيعه 2
62

فعالیتهای حدیثی او در انتقال روایات و کتب روایی از نسل قبل به نسل پسین و نگارش مجموعه‌های زیبا در حدیث، فقه الحدیث، تاریخ و سیره، دعا و زیارات و کلام نقلی است. شیخ طوسی شمار کتابهای ایشان را نزدیک به دویست عنوان می‌داند۱ که بیشتر آنها در زمینه‌های یاد‌شده است. مقام و موقعیت شیخ مفید، اقتضا می‌‌کند که بسیار بیش از این بدو پرداخته شود، ولی ما حیات او را به اجمال وا می‌‌گذاریم و به معرفی خلاصه برخی کتابهای حدیثی او می‌‌پردازیم.

أمالی

این کتاب مجموعه‌ای از چهل و دو مجلس حدیثی شیخ مفید است که از سال 404 تا 411 هجری و بیشتر در ماه رمضان و در روز شنبه برپا می‌‌شده است. در مجموع سیصد و هشتاد و هفت روایت مسند در این کتاب آمده است. روایات کتاب، متونی قوی و استوار دارد و بیشتر در ارتباط با موضوعات کلامی و به خصوص امامت است. در مقايسه با کتابهای أمالی ديگر، أمالی مفید از دقت بیشتری برخوردار است.

الإرشاد

نام کامل آن الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد است که به تاریخ زندگی، فضائل و سیره امامان معصوم پرداخته است. بیش از نیمی از کتاب درباره امام علی علیه السلام، فضائل و سخنان ایشان است كه به گونه مبسوط نقل شده است. کتاب ارشاد کهن‌ترین و معتبرترین کتاب تاریخ امامان علیهم السلام است. چاپ جدید آن در دو جلد عرضه شده است.

المَزار

مجموعه زیارات معصومین علیهم السلام است که با اقبال عالمان شیعه مواجه شده است.

الجمل

رویارویی امام علی علیه السلام با عایشه، طلحه و زبیر را می‌‌توان مهم‌ترین فتنه در سده اول هجری نامید. شیخ مفید در دو نگاشته کلامی و تاریخی خویش به این مهم

1.. شیخ طوسی، الفهرست، ص ۲۳۸، ش ۷۱۱. نجاشی نیز نام ۱۷۴ عنوان کتاب او را در رجال خود آورده است. (رجال نجاشی، ج ۲، ص ۳۲۷، ش ۱۰۶۸)

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه 2
    تاریخ انتشار :
    1390
    پیوند معرفی کتاب :
    http://hadith.net/post/51687/
تعداد بازدید : 85079
صفحه از 304
پرینت  ارسال به