حوزههای حديثی شيعه
حدیث در سیر گذار خود پس از زمان صدور، مکانها و زمانها را درمینوردید و در لابهلای جانها، جای میگرفت. گروهی سخن معصوم را در مدینه، کوفه، خراسان و سامرا میشنیدند و در سرزمینی دیگر به افراد مشتاق میرساندند. تلاشهای نخستين در نشر حديث با ابتکار و سليقه خود راويان و بدون ساختار و نظم ويژهای در گوشه و کنار شهرهای اسلامی انجام میگرفت. اما در برخی شهرها با گذشت زمان، نشر حديث و نحوه عرضه و دريافت آن به گونهای نظم و سازمان میيافت و آن شهرها را به حوزههای کوچک حديثی تبديل میکرد.
رونق و شور حديثآموزی در حوزههای حديثی، روز به روز بر پويايی آنها میافزود و سليقهها، حساسيتها و ابتکارات گوناگون را در شيوه دريافت و عرضه حديث نمايان میساخت. بر اين اساس و به مرور زمان برخی از حوزههای حديثی با شيوهها و دستور خاصی در عرصه حديث فعاليت میکردند. بروز اين ويژگيهای خاص آنها را با ديگر حوزهها متمايز میساخت. این گروه از حوزههای حدیثی در مسير رشد و کمال خود مدرسه حديثی نام گرفتند.۱ مدرسه حديثی معمولاً مکان جغرافيايی خاصی را شامل میشود؛ همانند مدرسه حديثی بصره در ميان اهل سنت و مدرسه حديثی بغداد در ميان شيعيان.