خراسان و قبل از شهادت ایشان اتّفاق افتاده باشد؛ در حالی که بنا بر گزارش‌های تاریخی، جبرئیل بن بختیشوع در این سال‌ها به دستور مأمون و به اتّهام همکاری با امین، در «حضرة»۱ زندانی بوده است.۲
او در همان سال‌ها از زندان آزاد شد؛ ولی هنگام ورود مأمون به «حضرة» در سال 205 ق، او از کار پزشکی نیز ممنوع شد.۳
ج) عدم استناد فقیهان و محدّثان تا قرن دوازده: فقیهان و محدّثانِ قبل از علاّمه مجلسی هیچ گزارشی از این کتاب نقل نکرده‌اند:
1. در طریق شیخ طوسی به رساله ذهبیّه، از شیخ صدوق نیز یاد شده است. شیخ صدوق در کتاب ویژه خود برای امام رضا علیه السلام با نام عیون أخبار الرضا علیه السلام از مجالس امام یاد کرده و مناظرات ایشان را به تفصیل آورده است، ولی هیچ اشاره‌ای به این مجلس، سخن امام و رساله ذهبیّه نکرده است.
2. شیخ طوسی در فرع مربوط به جواز چند آمیزش بدون غسل، با استناد به اجماع
و یک روایت، آن را جایز شمرده۴ و اشاره‌ای به روایت مخالف موجود در رساله ذهبیّه
نکرده است.۵
3. سیّد ابن طاووس _ که کتابخانه شیخ طوسی در اختیار ایشان بوده است _،۶ در کتاب الأمان من اخطار الأسفار و الأزمان، دو رساله در باره حفظ الصحّة گزارش کرده است:
الف. رساله قسطا بن لوقای بعلبکی،
ب. رساله برء الساعة نگاشته محمد بن زکریای رازی (م313ق)؛
با این وجود، جناب سید ابن طاووس رساله ذهبیّه را _ که در همین موضوع است و بخشی از آن، مشابه رساله قسطا بن لوقا است _ نقل نکرده و حتّی بدان اشاره نیز ننموده است. با توجّه به کرنش جناب سیّد ابن طاووس در مقابل متون نقلی، می‌توان اطمینان یافت که ایشان این رساله را از امام رضا نمی‌شمرده است.
1.. حِضرة، به کسر حاء و سکون ضاد، اسم مکانی در تهامه است و الحَضر به فتح حاء و سکون ضاد، اسم شهری است که بین تکریت و موصل و فرات واقع شده است (معجم البلدان، ج۲، ص۲۶۷ - ۲۷۱).
2.. ر.ک: عیون الأنباء فی طبقات الأطبّاء، ص۱۶۷ - ۱۶۹.
3.. همانجا.
4.. المبسوط، ج۴، ص۲۴۳.
5.. بحار الأنوار، ج۵۹، ص۳۲۱.
6.. ر.ک: کتاب‌‌خانۀ ابن طاووس و احوال و آثار آن، ص۲۶۷.
