بررسي روايات فضايل و مثالب شهر قم - صفحه 133

برخی این عبارت را بر این نکته حمل کرده‌اند که هیچ گاه آسیب و بلایی به قم و قمیان نمی‌رسد؛ در حالی که با توجه به روایت اختیار معرفة الرجال _ که قید یعنی اهل قم را ندارد _ می‌تواند خبری در باره خاندان عمران بن اعین یا دعایی در حق آنان باشد.
ب. روایاتی که مربوط به فضیلت زیارت امام رضا علیه السلام و یا حضرت معصومه علیها السلام است و برای تشویق مردم به زیارت این دو بزرگوار صادر شده است، اما به خطا فضیلتی خاص برای اهالی قم و یا شهر قم قلمداد شده است؛ در حالی که الفاظ این روایات صراحتی در این مضمون ندارد:
1. و عن محمد بن أحمد السنانی، عن أبی الحسین محمد بن جعفر الأسدی، عن سهل بن زیاد، عن عبد العظیم الحسنی قال: سمعت علی بن محمد العسكری علیهما السلام یقول: «أهل قم و أهل آبه مغفور لهم، لزیارتهم لجدی علی بن موسی الرضا علیه السلام بطوس، ألا فمن زار فأصابه فی طریقه قطرة من السماء حرم الله جسده علی النار». 1
2. حدثنا تمیم بن عبد الله بن تمیم القرشی رضی الله عنه قال: حدثنا أبی قال: حدثنا أحمد بن علی الأنصاری، عن أبی الصلت الهروی قال: كنت عند الرضا علیه السلام فدخل علیه قوم من أهل قم فسلموا علیه فرد علیهم و قربهم، ثم قال لهم الرضا علیه السلام: «مرحباً بكم و أهلاً فأنتم شیعتنا حقاً و سیأتی علیكم یوم تزورونی فیه ‏تربتی بطوس ألا فمن زارنی و هو علی غسل خرج من ذنوبه كیوم ولدته أمه».2
.
ج. روایاتی که از شیعیان ایران، بویژه قم تمجید می‌کند. البته این تمجید به قم اختصاص ندارد و در مورد بسیاری از بلاد دیگر چون خراسان و ری و طبرستان و... نیز صادر شده است:
1. روی عن أمیر المؤمنین علیه السلام أنه قال: «سلام الله علی أهل قم و رحمة الله علی أهل قم، سقی الله بلادهم الغیث، و تنزل علیهم البركات، فیبدل سیئاتهم حسنات، هم أهل

1.. وسائل الشیعة، ج۱۴، ص۵۸۸؛ عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۲۸۵. امام، در این روایت، از آمرزش مردم قم و ساوه به خاطر زیارتشان خبر می‌‌دهد و مشخص است که انحصاری به بخشیده شدن کل مردم قم ندارد و در مقام بیان ثواب زیارت امام رضا علیه السلام است.

2.. همان، ج۱، ص۲۸۵. در این روایت نیز امام برخی از شیعیان خود در قم را تکریم نموده است و به آنها خبر می‌‌دهد که در آینده قبر او را زیارت خواهند کرد و برای زیارت خود فضیلت بزرگی را بیان می‌‌نماید

صفحه از 151