زمان سلیمان پیغمبر، كاخی برای آن حضرت ساخته شد كه به آن هیكل سلیمان می‌گفتند. با این حال، قبور انبیای ایشان كجا قرار داشت كه بر آنها نماز بگزارند؟ در حالی كه بیت المقدس و شهر آن همواره مورد بازدید مردم و عرب پیش از اسلام بوده است. اما قبور دیگر انبیای ایشان مانند قبر ابراهیم خلیل و موسی بن عمران را ما ندیده و نخوانده و نشنیده‌ایم كه قوم یهود آنها را بت قرار داده باشند و به فرض این كه گوری را بت قرار داده باشند، این مورد هیچ ربطی به احترام و زیارت قبر ندارد. بت قرار دادن گورها به این معناست كه آن را چون كعبه هنگام نماز، قبله خود قرار دهند، این كجا و آن كجا؟¹.

توجه به فضای صدور حدیث

از جمله قواعدی که علامه عسکری در نقد درونی احادیث از آن بهره می‌جست، توجه به زمان و مکان صدور حدیث است؛ به عنوان مثال، ایشان در نقد حدیثی كه در باب «اختلاف مسلمین در ساختن بنا بر آرامگاه پیامبران» نقل شده است، ابتدا با استناد به فضای صدور روایت، دلالت آن را مخدوش ساخته و سپس تفسیر واقعی آن را بیان می‌کند. ایشان در نقد این حدیث می‌نویسد:
پیامبر اسلام به هنگام مهاجرت از مکه به مدینه، پس از گذشت چهل سال به زیارت قبر مادرشان رفتند و بر سر قبر او گریسته و همراهان خود را نیز گریاندند.^۲پس معلوم می‌گردد که بعد از گذشت چهل سال همچنان نشانه قبر مادرشان آشکار بود و گرنه چگونه می‌توانستند آن را شناسایی کنند؟ حال اگر حكم اسلام هموار ساختن قبور با زمین است، پس چرا پیغمبر اسلام دستور نداد تا مزار مادرش را با زمین هموار كنند و نشانه آن را بردارند؟^۳.

ارزیابی سندی

تأمل در سند حدیث و بررسی احوال راویان، دیرین‌ترین شیوه ارزیابی احادیث
است که بسیاری از محدثان از این معیار برای پالایش روایات بهره گرفته‌اند. علامه عسکری نیز در کنار نقدهای درونی، به نقد بیرونی حدیث نیز می‌پرداخت و از طریق بررسی اسناد روایات، صحت و سقم آنها را معلوم می‌ساخت. یکی از این احادیث، روایتی است که سعید بن جبیر در باره حرمت متعه نکاح نقل کرده است.^۴ علامه در انتقاد از این