یک متن وجود دارد که در دو متن دیگر اساساً وجود ندارد. حجم این بخش بیش از 1500 کلمه و در 75 مورد است.
از آن جا که این مقایسه سه طرف دارد، میتوان برای قسم سوم و چهارم اطلاعات آماری تفصیلیتری ارائه نمود تا در تحلیل بهتر نتایج مقایسه به کار آید.
در قسم سوم گفته شد که دو متن همسان بوده و متن دیگر با آن دو متفاوت است. با توجه به این که هر کدام از این سه کتاب میتواند متنی متفاوت از دو کتاب دیگر داشته باشد. پس رخ دادن سه حالت ممکن و محتمل است و البته پس از مقایسه روشن شد که فراتر از امکان و احتمال، هر سه حالت در عالم واقع هم اتفاق افتاده است.
این سه حالت با چنین حجم آماری رخ داده است:
1. حالت اول، آن جایی است که متن نهجالبلاغه با دو متن دیگر تفاوت دارد و البته دو متن دیگر کاملاً با یکدیگر همسان هستند. این حالت در دوازده مورد با حجم حدود سی کلمه قابل شناسایی است؛ به عنوان نمونه به این جمله در هر سه متن دقت کنید:
نهجالبلاغه
|
تحفالعقول
|
نهایةالإرب
|
و لیکن أبعد رعیتک منک و أشنأهم عندک أطلبهم لمعایب الناس
|
و لیکن أبعد رعیتک منک و أشنأهم عندک أطلبهم لعیوب الناس
|
و لیکن أبعد رعیتک منک و أشنؤهم عندک أطلبهم لعیوب الناس
|
2. حالت دوم جایی است که متن تحفالعقول با دو متن همسان دیگر تفاوت دارد. این حالت در 121 مورد با حجم حدود 430 کلمه رخ داده است؛ نمونه: