922

رَأسُ الحِكمَةِ

۰.4393.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : رأسُ الحِكمَةِ مَخافَةُ اللّه ِ . ^۱

۰.4394.عنه صلى الله عليه و آله : خَشْيَةُ اللّه ِ رأسُ كُلِّ حِكمَةٍ . ^۲

۰.4395.عنه صلى الله عليه و آله : إنّ أشْرَفَ الحَديثِ ذِكْرُ اللّه ِ ، و رأسَ الحِكمَةِ طاعَتُهُ . ^۳

۰.4396.عنه صلى الله عليه و آله : إنّ الرِّفْقَ رأسُ الحِكمَةِ . ^۴

۰.4397.الإمامُ عليٌّ عليه السلام : حِفْظُ الدِّين ثَمرَةُ المَعرِفَةِ و رَأسُ الحِكْمَةِ . ^۵

۰.4398.عنه عليه السلام : رَأسُ الحِكمَةِ تَجنُّبُ الخُدَعِ . ^۶

۰.4399.عنه عليه السلام : رأسُ الحِكمَةِ لُزومُ الحقِّ و طاعَةُ المُحِقِّ . ^۷

923

ما يورِثُ الحِكمَةَ

۰.4400.بحار الأنوار : في حديثِ المعراجِ : يا أحمدُ، إنّ العبدَ إذا أجاعَ بَطْنَهُ و حَفِظَ لِسانَهُ عَلَّمْتُهُ الحِكمَةَ ، و إنْ كانَ كافرا تكونُ حِكمَتُهُ حُجّةً علَيهِ و وَبالاً ، و إنْ كانَ مؤمنا تكونُ حِكمَتُهُ لَهُ نورا و بُرهانا و شِفاءً و رَحمَةً ، فيَعلَمُ ما لَم يَكُن يَعلَمُ و يُبْصِرُ ما لَم يَكُن يُبْصِرُ ، فأوَّلُ ما اُبَصِّرُهُ عُيوبَ نَفْسِهِ حتّى يَشْتَغِلَ عَن عُيوبِ غَيرِهِ ، و اُبصِّرُهُ دَقائقَ العِلمِ حتّى لا يَدْخُلَ علَيهِ الشَّيطانُ . ^۸

922

سرآمد حكمت

۰.4393.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : ترس از خدا، سرآمد حكمت است .

۰.4394.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : ترس از خدا، سرآمد هر حكمتى است .

۰.4395.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : بهترين سخن، ذكر خداست و سرآمد حكمت، اطاعت از اوست .

۰.4396.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : مدارا كردن، سرآمد حكمت است .

۰.4397.امام على عليه السلام : حفظ دين، ثمره معرفت و سرآمد حكمت است .

۰.4398.امام على عليه السلام : دورى از فريبها ، سرآمد حكمت است .

۰.4399.امام على عليه السلام : ملازمت با حقّ و فرمانبرى از مُحقّ، سرآمد حكمت است .

923

آنچه حكمت مى آورد

۰.4400.بحار الأنوار : در حديث معراج آمده است : اى احمد ! هر گاه بنده شكم خويش را گرسنگى دهد و زبانش را نگه دارد، حكمت را به او بياموزم . اگر كافر باشد حكمت او دليلى بر ضد او و وبال گردنش خواهد بود و اگر مؤمن باشد حكمتش براى او نور و برهان و شفا و رحمت خواهد شد. پس، آنچه را نمى دانسته است، بداند و آنچه را نمى ديده است، ببيند . نخستين چيزى كه به او نشان دهم عيبهاى خود اوست، تا بدين سبب از پرداختن به عيبهاى ديگران باز ماند، و دقايق علم را به او نشان دهم، تا شيطان به وجود او راه نيابد .