نقش بلخ در نشرحديث شيعه - صفحه 188

ج. خُتَّل: نام دو راوی این شهر در متون رجالی شیعه به چشم می‌خورد: ابو سلیمان ختلی۱ استاد حدیث أحمد بن ابی عبد الله‏ برقی۲ (م274 یا 280) و هشام بن إبراهیم ختلی مشرقی از اصحاب امام رضا علیه السلام كه به سال 199هجری در خراسان همراه گروهی
از راویان بزرگ شیعه خدمت امام رسیده و شاهد یک گفت و گوی مهم درون گروهی
بوده است۳
د. كابل: ابو عبد الله كابلی تنها راوی راویات اهل‌بیت علیهم السلام در این قرن در کابل است۴
هـ . ترمذ: یک راوی شیعی ترمذی به نام عبد الله بن قدامه از اصحاب امام
ابو الحسن علیه السلام است۵ با توجه به قراینی همچون طبقه راوی، احتمالاً وی راوی امام هادی علیه السلام است.
و. جوزجان: در سده سوم، تنها از یک راوی شیعه در این شهر آگاهیم و او همان محمد بن قاسم بن محمد الأرقط از نوادگان امام سجاد علیه السلام است كه در جوزجان قیام كرد و شهر را تصرف نمود، ولی سپاه معتصم عباسی با آنان جنگیدند و وی را به زندان افكندند۶
ز. فاریاب: جبریل بن احمد فاریابی، مشهور به أبو محمد كشی،۷ تنها راوی شیعی این دیار، و البته پر روایت، كه مقیم كش بوده است۸
ح. ولایت صغانیان: دارم بن قبیصة صغانی سائح نهشلی صغانی از راویان امام رضا علیه السلام ۹

سده چهارم هجری

در این قرن حدود سی و سه نفر راوی حدیث در شهرهای مختلف بلخ حضور داشته‌ا‌ند:
الف. بلخ: تعداد راویان بلخی در این قرن بیست و پنج نفر گزارش شده است. در میان

1.. رجال الطوسی، ص۴۵۲، ش۶۴۲۵.

2.. الفهرست، ص۵۲۸، ش۸۴۹؛ رجال النجاشی، ص۴۵۸، ش۱۲۴۹.

3.اختیار معرفة الرجال، ج۱، ص۴۹۸، ش۹۵۶.

4.كمال الدین و تمام النعمة، ص۳۳۰.

5.همان، ص۴۱۳، ح۱۴.

6.مستدركات علم رجال الحدیث، ج۷، ص۲۹۴، ش۱۴۳۳۱.

7.. لسان المیزان، ج۲، ص۹۴- ۹۵، ش۳۰۰.

8.رجال الطوسی، ص۴۱۸، ش۶۰۴۲.

9.عیون أخبار الرضا علیه السلام ، ج۱، ص۷۴، ح۳۱۷؛ رجال النجاشی، ص۱۶۲، ش۴۲۹.

صفحه از 204