نقش بلخ در نشرحديث شيعه - صفحه 190

بلخی در متون روایی شیعه آمده است كه مربوط به این دوران هستند. از مذهب این افراد نیز اطلاع دقیقی در دست نیست، ولی متون روایی آنها هم افق با اندیشه‌های شیعه بوده و محدثان شیعی نیز از ایشان روایت كرده‌ا‌ند. پنج نفر از ایشان بلخی و البته ناشناخته هستند۱ دو راوی نیز غزنوی به نام‌های احمد بن محمد تمیمی و مسعود بن محمد غزنوی بوده۲ و دو راوی دیگر از كابل هستند:۳ یكی از راویان کابلی اردشیر بن ابی الماجدین كابلی، دانشمند، فقیه و محدث شیعه و از شاگردان فرزند شیخ طوسی است۴

بدون تاریخ

نام سه راوی بلخی _ كه در دوره متقدمین می‌زیستند _ در دست است كه البته اطلاع دقیقی از محدوده تاریخی ایشان نداریم. این افراد عبارت‌اند از: احمد بن محمد بن كسری بن یسار بن قیراط بلخی۵ (راوی ادعیه قنوت اهل‌بیت)، جعفر بن علی بن حسان بلخی۶ و خالد بن شعیب بلخی۷ (راوی احادیث مهدویت)

ب) جلسات حدیثی

یکی از شاخصه‌های تلاش‌های حدیثی در هر منطقه برپایی جلسات حدیثی در آن سامان است. تقریبا در تمام مناطق بلخ از سده دوم تا پنجم چنین جلساتی برگزار می‌شده است که برخی از مهم‌ترین آنها اشاره می‌کنیم:

1) سده دوم هجری جلسات تعلیم و قرائت صحیفه سجادیه

متوكل بن هارون ثقفی بلخی (یا متوكل بن عمیر بن متوكل بن هارون) از یحیی بن زید شهید، ادعیه جدش امام سجاد علیه السلام را شنیده است. متوكل بن هارون نیز این ادعیه را به فرزندش، عمیر آموخت تا او كتاب صحیفه را برای دیگران نقل كند. عمیر بن متوكل بن هارون بجلی ثقفی بلخی با دو سند صحیفه را گزارش كرده است كه در هر دو سند به

1.شواهد التنزیل، ج۱، ص۴۰۸، ح۴۳۱؛ بشارة المصطفی، ص۲۴۹، ح۴۰و ص۱۷۱، ح۱۴۰؛ مستدرک الوسائل، ج۱۷، ص۳۲، ح۵.

2.. الیقین، ص۲۵۹ - ۲۶۰؛ المجتنی من دعاء المجتبی، ص۸۸ - ۹۰.

3.. الفهرست (منتجب الدین)، ص۳۴.

4.همان.

5.. بحارالانوار، ج۸۲، ص۲۶۹.

6.. معالم العلماء، ص۶۷.

7.. الملاحم و الفتن، ص۲۷۵، ح۳۹۹.

صفحه از 204