کتاب حدیثی است۱ البته ابن شهر آشوب او را صاحب چند کتاب می‌داند۲
5) جوزجان
هشام بن سالم جوالیقی كوفی، از راویان سختکوش امامان صادق و كاظم علیهما السلام ، و مؤلف چند اثر علمی است؛ از آن جمله كتاب الحج،كتاب التفسیر، و كتاب المعراج است۳
6) صغانیان
دارم بن قبیصة بن نهشل صغانی، مشهور به ابوالحسن دارمی از راویان امام رضا علیه السلام است۴ او دو كتاب الوجوه و النظائر و الناسخ و المنسوخ را ظاهراً از امام رضا روایت
كرده است۵
7) فاریاب
جبریل بن أحمد فاریابی، مشهور به أبو محمد كشی،۶ از راویان شیعی قرن سوم و مقیم در كش بوده است۷ ابو عمرو كشی به واسطه اساتیدش از او روایت كرده۸ و گاهی
نیز مستقیماً از كتاب وی روایت کرده است۹ فاریابی آثاری در رجال داشته است.
بعید نیست كه كتاب مفاخر الكوفة و البصرة _ كه كشی از آن نقل كرده _ از این دانشمند بوده باشد.
د) تعامل با اهل سنت
اگر چه مشهور است كه خطه بلخ مملو از اهل سنت بوده است، ولی حقیقت آن است كه ایرانیان به خاطر علاقه ای كه به امام علی علیه السلام و فرزندان ایشان داشتند، همواره از عنایات حكام اموی محروم بودند. نمی‌توان گفت كه این علاقه‌مندی به اهل‌بیت، آنان را پیرو كامل اندیشه شیعی كرده بود، ولی به حق تمایلات آنان به دوستی با اهل‌بیت و مخالفت با
1.الفهرست (شیخ طوسی)، ص۲۶۹ - ۲۷۰، ش۸۳۰.
2.معالم العلماء، ص۱۷۳، ش۹۶۹.
3.رجال النجاشی، ص۴۳۴، ش ۱۱۶۵.
4.همان، ص۱۶۲، ش۴۲۹؛ رجال ابن الغضائری، ج۲، ص۲۷۸.
5.رجال النجاشی، ص۱۶۲، ش۴۲۹.
6.. لسان المیزان، ج۲، ص۹۴ - ۹۵، ش۳۰۰.
7.رجال الطوسی، ص۴۱۸، ش۶۰۴۲.
8.. اختیار معرفة الرجال، ج۱، ص۱۵ – ۱۶، ح۷ و ص۳۵۶ – ۳۵۷، ح۲۲۸؛ ج۲، ص۴۳۹، ح۳۴۱ و...
9.در این موارد او مینویسد: «وجدت بخط جبریل بن أحمد الفاریابی فی كتابه» (ر.ك: اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۶۱۷، ح۵۸۹ و ص۶۹۲، ح۷۴۱).
