روايت سوم _ که بازگوکننده انواع عبادات بوده و در نهايت عبادت احرار را برترين مي‎خواند _ بيان‌گر انگيزه و نيتي است که جوهر? عبادت خداوند سبحان است.‏‏ از اين رو، علاوه بر آن که موضوع روايت، جداي از ديگر موضوعات اين مجموعه است، اختلافي با ساير اعمال و عبادات هم ندارد و در تعيين کيفيت، نوع و ماهيت عبادات نيز راهگشاست‏‏.
در اين ميان، تأمل و دقت در برخي از اسباب و علل تفضيل که در احاديث «افضل العباده» آمده است، مي‎تواند در مقام حل اختلاف کارآمد باشد؛ به عنوان نمونه دانستن اين نکته که چرا رعايت عفت در کنار اداي حق مؤمن و آن هم در کنار دعا بهترين عبادت خوانده مي‏‏شود، در رفع تنافي بدوي ميان روايات مجموعه «افضل العبادة» مفيد خواهد بود.
عفت در روايات، غالباً به موضوع بطن و فرج تعلق يافته است. اين بدان معناست که بايد از حرام و حتي فراتر از آن، از مکروهات و موارد شبهه نيز جلوگيري شود. بنا بر اين، اگر رعايت عفت به معناي «ترک تمام محرمات» تلقي شود، خويشتن‌داري با فروکاستن از خواسته‏‏هاي دو نيروي «شهويه و غضبيه»، بهترين عبادت و سخت‏‏ترين اعمال عبادي^۱ شمرده مي‎شود؛ زيرا تحقق خواسته‏‏هاي اين دو نيرو، موجب انجام بسياري از گناهان، از جمله تباهي دارايي‎ها، حرص در دنيا و جمع ثروت است که جز با جاه طلبي و رياست خواهي حاصل نمي‎شود و اين دو جز با اعمال حسد، تعصب، کينه توزي، کبر، ترک فضايل ظاهري و باطني حاصل نمي‏‏آيد^۲
در حديث پنجم، برتري عبادت خدا در قالب ادانمودن حق مؤمن، از جمله راهکارهاي آموزشي_ تربيتي است که به آن صبغه اجتماعي نيز بخشيده شده است و در واقع، با يک دستور اجتماعي، يک گزاره ناظر به روابط اجتماعي را به دست مي‎دهد^۳ هر چند با تفسير «مؤمن»، به «اهل بيت عليهم السلام » به عنوان مصداق کامل «مؤمن» مي‎توان به آن، صبغه اعتقادي نيز بخشيد؛ زيرا مؤمنان حقيقي همان اهل بيت رسول الله صلي الله عليه وآله هستند که ادا نمودن حقوق آنان از برترين عبادت‎ها محسوب مي‏‏شود.
از طرفي، مشخص است که امامان شيعه و راهبران راستين جامعه اسلامي، پيروان خود