1۴. تتبع فراوان برای شرح واژه با استفاده از اقوال لغت‌دانان در باره کلمه و اشتقاق آن و مصدرش و... ۱.
1۵. بيان مباحث استطرادی؛ چرا که وی برای شرح واژه از آيات، روايات، اشعار، ارجوزهها و... بسيار شاهد آورده است ۲.
1۶. ضبط دقيق کلمه در جایی که ممکن است اشتباه يا تصحيف رخ دهد ۳.
نقدهای وارد شده بر کتاب
برخی از محققان ايراداتی به اين کتاب وارد کردهاند که برخی از اين اشکالات مانند بيان مباحث استطرادی، ذکر شد. ساير موارد عبارت‌اند از:
1. بيان وجوهی برای معنای حديث که قابل پذيرش نيست ۴.
2. سرقسطی گاه برخی از اشتباهات تاريخی را مرتکب شده است که محقق کتاب به آنها توجه داده است ۵.
3. گاه مؤلف توضيحی را تکرار کرده است و میتوانست، بنا بر عادتش در اين کتاب، بدون تکرار به مطلب سابق واگذار کند ۶.
۴. از آنجا که الدلائل استدارکی بر غريب الحديث ابن قتيبه و غريب الحديث ابو عبيد به شمار میرود، فقط سخنان اين دو را از باب استدراک میآورد؛ اما گاه سخنان اين دو را بدون این که بخواهد بر آنها استدراکی داشته باشد، ذکر میکند ۷.
الجامع فی غريب الحديث
الجامع فی غريب الحديث کتابی است که متن آن النهايه ابناثير است. محقق کتاب، علّوش، کتابهای غريب الحديث ابو عبيد قاسم بن سلّام و ابن قتيبه، اصلاح الغلط ابی عبيد، اصلاح غلط المحدثين و الفائق فی غريب الحديث و اعراب الحديث را در حاشيه آورده است. در حقيقت، محقق در حواشی خود، استفاده ابن اثير از هر يک از اين کتابها را نشان داده، مدخلهای بسياری را افزوده و به اشتباهات و تصحيفات فراوانی که در متن ابن اثير رخ داده، توجه داده است. اين کتاب در پنج جلد تأليف شده است که در اين مجال به معرفی آن میپردازيم. این کتاب را در ریاض، انتشارات مکتبة الرشد در سال 1۴22ق/2001م منتشر کرده است.
ما در آغاز به معرفی مختصر هر يک از اين کتابها پرداخته، سپس قلم را به دست نويسنده کتاب داده تا شيوه خود را در اين تحقيق و تأليف بيان کند.
