ب) هدف معراج در روایات
در روایات موارد زیر را هدف از معراج پیامبر صلی الله علیه وآله دانسته‌اند: گرامی داشتن فرشتگان و آگاهی پیامبر صلی الله علیه وآله از وسعت جهان ۱، نشان دادن شگفتیهای آفرینش،۲ حضور در جمع پیامبران و گفت و گو با آنها.۳
بنا بر این، هدف از معراج پیامبر صلی الله علیه وآله دیدار خداوند در آسمان‌ها نیست؛ آن‌گونه که متأسفانه برخی۴ دانشمندان غربی آن را نقل می‌کنند.
بنا بر این، یکی از اهداف مهم این سفر آسمانی استفاده از نتایج عرفانی و تربیتی این مشاهدات پربها بود تا آن حضرت بینش و درک جدیدی برای راهنمایی و هدایت انسان‌ها پیدا کنند.
پیامبر صلی الله علیه وآله در آسمان هفتم به شهود و قرب کامل می‌رسد؛ یعنی به مقام «قاب قوسین أو ادنی» و خداوند او را مخاطب قرار داده و دستورات و سخنان مهمی به ایشان میفرماید ۵.
ره آورد معراج
سفر معراج با ره‌آوردهایی همراه بود که به بازگویی آنها می‌پردازیم.
الف) وجوب نمازهای روزانه
نماز، از دستاوردهای مهم معراج است. البته قبل از معراج نیز نماز واجب بوده است، اما جزئیات آن که چند رکعت است تا آن روز مشخص نشده بود ۶.
روایت شده که خداوند در معراج به پیامبر صلی الله علیه وآله وحی کرد که اذان بگوید و جبرئیل اذان را به او یاد داد.۷ نیز در روایتی دیگر آمده است که پس از تعلیم اذان در شب معراج، واجب شد که نماز را
1.علل الشرایع، ج۱، باب۱۱۲، ح۲، ص۴۴۸ _ ۴۴۹
2.. علل الشرایع، ج۱، باب ۱۱۲، ح۱، ص۴۴۸؛ بحار الانوار، ج۱۸، ص۳۴۷؛ الصافی، ج۵، ص۸۶.
3.. بحار الانوار، ج۱۷، ص۸۴، ح۱۰؛ ج۱۸، ص۳۶۳، ح۶۷؛ ص۳۰۸، ح۱۷؛ نور الثقلین، ج۴، ص۱۴۸، ح۵۰، با اندكی اختلاف در فروع الكافی، ج۸، ص۱۲۰، ح۹۳.
4.«محمد در سفر معراج به جایی رسید که صدای قلم خدا را می‌شنید و می‌فهمید که خدا مشغول نگهداری حساب افراد است! ولی با این که صدای قلم خدا را می‌شنید، او را نمی‌دید! زیرا هیچ‌کس نمی‌تواند خدا را ببیند، ولو پیغمبر باشد» (محمد پبغمبری كه از نو باید شناخت، ص۱۲۵) .
5.تفسیر نمونه، ج ۲۲، ص۵۰۵ـ۵۰۶
6.المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۳، ص۲۹
7.. الدر المنثور، ج۵، ص۱۹۲-۱۹۳؛ المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۳، ص۲۵؛ تفسیر القمی، ج۱، ص۴۰۳.
