بررسي تطبيقي معراج پيامبر صلي الله عليه وآله و عروج عيسي عليه السلام - صفحه 155

بعد از آن بخوانند.۱ همچنین، چگونگی خواندن نماز در شب معراج برای پیامبر صلی الله علیه وآله شرح داده شد.۲ پس رسول خدا صلی الله علیه وآله با فرمان رسمی، نخستین نماز را در پیشگاه خداوند به جای آورد که این امر خود دلیلی بر وجوب نماز بر او و امتش است و به راستی این سوغات ره‌آوردی است از این سفر معنوی روحانی برای امتی که «خیر امم» است ۳.
در باره این که چند رکعت نماز بر امت رسول خدا صلی الله علیه وآله واجب شد، در روایات عدد ده۴ و پنجاه دیده می‌شود.
این دو دسته روایات با هم مخالف نیستند؛ زیرا در ابتدا پنجاه رکعت نماز واجب شد و بعد، بنا بر درخواست حضرت موسی علیه السلام، پیامبر صلی الله علیه وآله تقاضای تخفیف می‌کند و این درخواست مورد قبول واقع می‌شود و پنج نماز دو رکعتی بر امت پیامبر صلی الله علیه وآله واجب می‌شود.۵ بنا بر این، هر دو دسته روایات یک مطلب را بیان می‌کند و آن وجوب پنج نماز در این سفر آسمانی است.
در روایتی۶ علت این را که خود پیامبر تقاضای تخفیف نکرد و موسی علیه السلام به او پیشنهاد داد، بندگی محض در برابر خدا و اعتراض نکردن به خدا بیان شده است.
حال ممکن است این سؤال در ذهن ایجاد شود که اگر پنج نماز دو رکعتی واجب شد، پس چرا امروزه هفده رکعت نماز به جای می‌آوریم؟ پاسخ این سؤال را با استفاده از دو روایت بیان می‌کنیم:
این هفت رکعت را رسول خدا صلی الله علیه وآله به شکرانه تولد یافتن حسن و حسین علیهما السلام ۷ یا پس از ظهور اسلام و واجب شدن جهاد،۸ البته با تأیید خداوند، اضافه کرد.
در پایان، چند نکته برای تکمیل بحث بیان می‌کنیم:
چرا خداوند از ابتدا همین مقدار نماز را واجب نکرد؟ و اگر مصلحت در پنجاه رکعت است، تخفیف معنا ندارد. شاید ابتدا مصلحت چنین بوده، اما به دلیل مراجعت پیامبر صلی الله علیه وآله تغییر کرد و سرانجام، به عدد پنج کاهش یافت ۹. اما این جواب صحیح نیست؛ زیرا پیامبر صلی الله علیه وآله می‌داند که خداوند قانون را بر اساس مصلحت بیان می‌کند. پس تقاضا برای چیزی که به مصلحت نیست، معنا ندارد و چرا خداوند نفهمید امت توانایی ندارند و موسی علیه السلام به این نکته

1.. بحار الانوار، ج۱۸، ص۳۳۰؛ الصافی، ج۳، ص۱۷۵.

2.. بحار الانوار، ج۱۸، ص۳۷۶؛ ج۸۲، ص۲۷۳؛ نور الثقلین، ج۴، ص۱۴۳، ح۳۷.

3.نبوت از دیدگاه امام خمینی، ص۴۳۴

4.. «لمّا عرج برسول الله صلی الله علیه وآله نزّل بالصلوة عشر رکعات رکعتین، رکعتین» (نور الثقلین، ج۴، ص۱۳۱، ح۲۲).

5.. بحار الانوار، ج۱۸، ص۳۳۵؛ ص۳۴۷، ح۵۸؛ ج۸۱، ص۲۹۷؛ نور الثقلین، ج۴، ص۱۳۰، ح۲۰.

6.. من لایحضر الفقیه، ج۱، ص۱۴۲، ح۶۰۳؛ نور الثقلین، ج۴، ص۱۳۰، ح۲۱؛ بحار الانوار، ج۱۸، ص۳۴۸، ح۶۰.

7.فروع الكافی، ج۳، ص۴۸۷، ح ۲

8.. من لا یحضر الفقیه، ج۱، ص۲۹۱، ح۲، در واقع پیامبر جهاد با نفس را نیز بیان کرد.

9.تنزیه الانبیاء، ص۱۹۱

صفحه از 172