بررسي انتقام‌گيري خون يحيي عليه السلام از سوي بخت النصر در قرآن و روايات - صفحه 133

این متن، علاوه بر اشکال یاد شده _ که در ترتیب تاریخی انبیا دچار تشویش است _ از لحاظ تاریخی نیز با اجماع مورخان در خصوص ظهور بخت النصر قرن‏‏ها قبل از یحیی، دچار تناقض گویی است.
جالب آن که متن روایت قبلی کمال الدین _ که در سطور بالا نقل شد _ کاملاً مخالف این متن است و همان ترتیب تاریخی مشهور دوره حیات انبیا را بازگو می‏کند که بر اساس آن، بخت النصر در دوره دانیال بوده است؛ یعنی قرن‏‏ها قبل از دوره یحیی.
نکته دیگر در باره این متن طولانی، شباهت آن به داستان‌پردازی و نقل آن در یک جلسه برای مخاطبان از سوی پیامبر صلی الله علیه وآله است که با شیوه معصومان علیهم السلام مغایرت دارد.

ج) مرسله مقاتل بن سلیمان

در المناقب شهر آشوب (ج۴، ص83) نیز به نقل از مقاتل بن سلیمان متنی به امام سجاد علیه السلام نسبت داده شده که باز بخت النصر را انتقام گیرنده یحیی می‏داند. این متن، علاوه بر اشکالات فوق، گرفتار مشکل بی‌سندی و متهم بودن مقاتل بن سلیمان نیز هست.

د) مرسله راوندی

او نیز در قصص الانبیاء (ص219، ح28۶) نقلی را با همین مضمون به امام صادق علیه السلام نسبت می‏دهد که باز مشکلات یاد شده در آن دیده می‏شود.
در باره بخت النصر نکاتی دیگری در متون روایی بیان شده که می‏توان آنها را در ذیل عناوین کلی ذیل بازگو کرد:
_ سلطه یافتن بخت النصر بر تمام سرزمین‏‏ها با این بیان که فقط چهار نفر توانستند بر تمام سرزمین‏‏ها حکومت کنند: دو مؤمن، یعنی سلیمان و ذو القرنیین و دو کافر، یعنی نمرود و بخت النصر ۱.
_ بخشش‏‏های مالی بخت النصر به دانیال نبی و پذیرش او.۲
_ تبیین دلیل دشمنی بنی اسرائیل با جبرئیل و این که جبرئیل مانع از قتل بخت النصر در کودکی شده است؛ زیرا پیامبر آن دوران با خبر غیبی از لشکرکشی او در آینده با خبر شد و قومش کسی را برای قتل وی اعزام کردند، اما جبرئیل وی را از کشتن او باز داشت و سرانجام، وی قدرت یافت و به بیت المقدس لشکر کشید. از این رو، آنان با جبرئیل دشمن شدند ۳.

1.الخصال، ص۲۵۵، ح۱۳۰

2.. بحار الأنوار، ج۲۹، ص۴۴۸: و في كتاب الكرّ و الفرّ قالوا: وجدنا عليّاً علیه السلام يأخذ عطاء الأوّل و لا يأخذ عطاء ظالم إلّا ظالم. قلنا: فقد وجدنا دانيال يأخذ عطاء بخت نصر.

3.الاحتجاج، ج۱، ص۴۲، احتجاجه صلی الله علیه وآله علی اليهود؛ تفسير الإمام‏ العسكري، ص۴۴۸ [مدح زيد بن حارثة و ابنه‏]

صفحه از 138