انديشه‌هاي حديثي سيد بن طاووس - صفحه 109

نمونه

• سید در مورد دعایی که در چند قسمت آن عبارت «یومی هذا» ذکر شده است، بیان می‏دارد که اگر این دعا در روز اول ماه رمضان خوانده شود، بدون تغییر، قرائت می‏شود؛ ولی اگر کسی این دعا را در شب اول ماه رمضان بخواند، باید عبارت «لیلتی هذه» را جایگزین عبارت «یومی هذا» کند:
دعاء آخر ان دعوت به اوّل ليلة في شهر الصيام فقدّم لفظ: لَيْلَتِي هذِهِ علی يَوْمِي هذا، و ان دعوت به اول يوم من الشهر فادع باللفظة الّتي يأتي فيه۱.
• وی در مورد دعایی که در هر روز از ماه رمضان وارد شده و در آن، عبارت «إِنْ كُنْتَ قَضَيْتَ فِي هذِهِ اللَّيْلَةِ تَنَزُّلَ الْمَلائِكَةِ وَ الرُّوحِ فِيها» ذکر شده، بیان می‏دارد که چون بر اساس مبانی اسلامی نزول ملائک و روح فقط در شب‏های قدر انجام می‏پذیرد، از این رو، کسی که بخواهد آن را در شب‏های دیگر بخواند، در حالی که اعتقاد دارد که خلاف این مطلب واقعیت دارد، باید عبارتی هم مضمون آن را جایگزین کند:
أقول: و ان كان المراد بهذا إنزال الملائكة و الروح فيها ليلة القدر خاصّة، فينبغي لمن يعتقد انّ ليلة القدر إحدی الثلاث ليال الّتي ذكرناها، الا يقول في كلّ يوم من الشّهر هذا اللفظ، بل يقول ما معناه:
اللَّهُمَّ إِنْ كُنْتَ قَضَيْتَ انَّنِي أَبْقی‏ إِلی‏ لَيْلَةِ الْقَدْرِ، فَافْعَلْ بِي كَذا وَ كَذا مِنَ الدُّعاءِ الْمَذْكُورِ، وَ إِنْ كُنْتَ قَضَيْتَ انَّنِي لا أَبْقی‏ فَابْقِنِي إِلی‏ لَيْلَةِ الْقَدْرِ، وَ ارْزُقْنِي فِيها كَذا وَ كَذا.
و ان يطلق اللّفظ المذكور في الدّعاء يوم ثامن عشر و يوم عشرين منه و يوم اثنين و عشرين، لتجويز ان يكون كلّ ليلة من هذه الثلاث الليالي المستقبلة ليلة القدر، ليكون الدّعاء موافقاً لعقيدته و مناسباً لإرادته۲
.
• وی قرائت دعا‏های ماه رمضان را _ که در آن طلب حج شده است _ برای کسی که واقعاً حتی اگر مستطیع هم بشود، نمی‏خواهد که به حج برود، شایسته نمی‏داند. از این رو، به جای عبارت «اللهم ارزقنی حج بیتک الحرام» این عبارت را پیشنهاد می‏کند: «اللهم ارزقنی ما ترزق حجاج بیتک الحرام»:
أقول: و كذا قد تضمّن هذا الدّعاء و كثير من أدعية شهر رمضان طلب الحجّ، فلا ينبغي أن يذكر الدّعاء بالحجّ إلا من يريده، و امّا من لا يريد الحجّ أصلاً، و لو تمكّن منه، فانّ طلبه لما لا يريده و لا يريد أن يوفّق له، يكون دعاؤه غلطاً منه، و كالمستهزئ الّذي يحتاج إلی طلب العفو عنه، بل يقول: اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي ما تَرْزُقُ حُجَّاجَ بَيْتِک الْحَرامِ مِنَ الانْعامِ وَ الاكْرامِ.

1.الإقبال‏، ج۱، ص۱۱۹

2.همان، ج۱، ص۲۰۰

صفحه از 118