انديشه‌هاي حديثي سيد بن طاووس - صفحه 115

_ شیخ طوسی در زمره روایاتی که نقل کرده، همه آنچه را که شیخ صدوق هارون بن موسی تلعکبری ذکر نموده، نقل کرده است؛
_ از طرفی، چنان که خود شیخ در کتاب اسماء الرجال گفته، تلعکبری روایاتش شامل همه اصول و مصنفات تا زمان خودش می‏شده است.
پس با این دو مقدمه نتیجه این می‏شود که روایاتی که شیخ طوسی از تلعکبری نقل می‏کند، در برگیرنده تمام اصول و مصنفات تا زمان تلعکبری است ۱.
از طرفی سید بیان می‏دارد که از چند طریق _ که به شیخ طوسی می‏رسد _ هر آنچه را که کلینی و محمد بن بابویه و شیخ مفید و سید مرتضی و دیگر راویان _ که شیخ در دو کتاب الفهرست و اسماء الرجال اسم آنها را آورده است _ نقل کرده‏اند، نقل می‏کند ۲.
و در پایان، چند طریق خود به شیخ طوسی را بیان می‏دارد که عبارت‌اند از:
1) شيخ حسين بن أحمد السوراوي به صورت اجازه _ که به سید داده است _ در سال ۶09ق، از محمد بن أبی القاسم الطبری، از شيخ مفيد أبی علی فرزند شیخ طوسی، از پدرش أبی جعفر طوسی نقل می‏کند.
2) شيخ علي بن يحیی الخياط به صورت اجازه _ که به سید داده است _ در سال ۶09ق، از شيخ عربی بن مسافر العبادی، از محمد بن أبی القاسم الطبری، از أبی علی، از پدرش أبی جعفر الطوسی نقل می‏کند.
3) شيخ فاضل أسعد بن عبد القاهر الأصفهانی در سال ۶3۵ق، از أبی الفرج علی بن السعيد أبی الحسين الراوندی، از شيخ أبی جعفر محمد بن علي بن المحسن الحلبی، از أبی جعفر محمد بن الحسن الطوسی خبر داده است.
و سید بیان می‏دارد که روایت وی از أسعد بن عبد القاهر الأصفهانی شامل تمام کتب و اصول و مصنفات می‌شود و بعید است که روایتی را نقل کند که از این طریق به آن سندی نداشته باشد ۳.
با این توضیحات، واضح شد که سید بن طاووس سند روایات خود را به شیخ طوسی و از وی تا معصوم بیان می‏دارد؛ اگر چه که وی در پاره‏ای از موارد نیز در هنگام بیان روایت سند و یا اسناد خود را به آن روایت بیان می‏دارد ۴.
البته حذف سندها به خاطر اختصار مخصوص مجموعه آثار دعایی وی است و الا وی در دیگر آثار خود، همچون الیقین و التحصین سند کامل تمام روایاتی را که ذکر ‏کرده، بیان می‏کند.

1.همان، ص۱۴

2.همان

3.همان، ص۱۳ _ ۱۵

4.برای مثال ر.ک: همان، ص۱۸۰

صفحه از 118