درخواست کردم فرصتی برای استفاده از نسخه ایشان در اختیار نگارنده قرار دهند و ایشان نیز کریمانه و با بزرگواری در دو نوبت این فرصت را فراهم ساختند.
در این جا با اشاره به فضل سبق اساتید یادشده و تذکر این که در نگارش این سیاهه مرهون لطف فراوان استاد سیدعلی موسوی‌نژاد هستیم، به یادکرد نشانی و متن برخی منقولات المحیط از آثار امامی و نیز هشت حدیثی که در المحیط به نقل از نوادرالحکمة اشعری گزارش شده است _ و جزء منقولات منحصر به فرد المحیط است _ می‌پردازیم. در این نوشته بنا بر این است که از مواردی که پیش‌تر در دو مقاله یادشده بدان پرداخته و گزارش شده‌اند، صرف نظر کنیم۱ و سخن را بر مواردی متمرکز کنیم که در آن دو مقاله بدان اشاره نشده یا تنها به ذکر نشانی آن اکتفا شده باشد و متن منقول در المحیط هم در العقدالثمین یافت نشود که طبیعتاً دست‌یابی به آن برای کسانی که نسخه المحیط را در اختیار ندارند ممکن نیست. برای مقدمه بایسته است اندکی درباره هویت مؤلف المحیط و کتابش سخن بگوییم. البته در این‌جا تنها به اشاره‌ای گذرا اکتفا باید کرد، چه پیش‌تر استاد انصاری و استاد رحمتی به تفصیل درباره نویسنده و کتابش سخن گفته‌اند که علاقمندان می‌توانند به آن مقالات رجوع کنند.
نویسنده المحیط
ابوالحسن علی بن الحسین الزیدی از دانشمندان مهم زیدی در سده پنجم است. از آن‌جا که وی در کتابش از سید مرتضی و شیخ طوسی نام می‌برد و از آثار آنان مطالبی گزارش می‌کند می‌توان مطمئن شد که حیات علمی وی به طور مشخص با نیمه دوم سده پنجم هم‌زمان بوده است. از وی اطلاعات زیادی در دست نیست. عمده این اطلاعات محدود است به ترجمه‌ای که یکی _ دو منبع نه چندان کهن زیدی از وی به دست داده‌اند، که ظاهراً بیشتر آن نیز برگرفته از مطالب و اسناد موجود در کتاب خود اوست.
ابراهیم بن القاسم بن المؤید بالله (م 1152 ق.) از عالمان زیدی در کتاب طبقات‌الزیدیة‌الکبری درباره وی می‌نگارد:
1.. جز در یک مورد (که در پاورقی تذکر داده‌ایم) به اقتضای بیان توضیحی بیشتر.
