منزل سیوچهارم، الکافی (جلد هشتم)
منزل سیوچهارم، جلد هشتم الکافی است. در این منزل هم مبحث مشکل الحدیث مورد نظر است و هم نقد حدیث. به هنگام مطالعه احادیث این کتاب نباید از حواشی ملا صالح مازندرانی و علامه شعرانی چشم پوشید.۱
منزل سیوپنجم، مصابیحالانوار
منزل سیوپنجم، به مصابیحالانوار، نوشته سید عبدالله شبر اختصاص یافته است. سید عبدالله شبر در کتاب مصابیحالانوار، روایات مشکل را جمع آوری کرده است که کتابی خواندنی است. گاهی اوقات دیده میشود که سید عبدالله شبر، برای یک روایت، چندین نظریه را مطرح کرده است و بسیاری از این نظریات را از علامه مجلسی گرفته است. البته ممکن است هم توضیحاتی نیز اضافه کرده باشد. خواننده در این مرحله با مشکل الحدیث آشنا میشود. در این منزل میتوان مثلاً احادیث طینت یا جبر و اختیار را در کتاب مصابیحالانوار پیگیری کرد.
منزل سیوششم، جامعالاسرار
منزل سیوششم، کتاب جامعالاسرار، اثر سید حیدر آملی است. این کتاب به مشکلالحدیث احادیث عرفانی اختصاص دارد. گروهی از روایات _ که روایات عرفانی خوانده میشوند _ در جوامع رسمی حدیثی شیعه وجود ندارد. این روایات از دوره سید حیدر آملی وارد حوزه حدیثی شیعه شده و برخی از آنها به کتابهایی مثل کتابهای مرحوم فیض یا احسائی راه پیدا کردهاند. اولین کتابی که به این موضوع توجه کرده، کتاب جامعالاسرار است که در قرن هفتم نوشته شده است. این روایات، معمولاً جزء احادیث مشکل هستند. بنابراین، کسی که مراحل گذشته را نگذرانده، وارد این وادی نشود.
وادی هفتم: اسناد
وادی هفتم، وادی اسناد است. در وادی اول و دوم و سوم معمولاً اصلاً روایت مسند خوانده نشد؛ اما در مراحل بعدی، روایات مسند خوانده میشد، ولی از سند به سادگی عبور میگردد. در این مرحله باید قدری وارد وادی اسناد شد.
1.. مرحوم شعرانی و ملا صالح مازندرانی کل فروع الکافی را کنار گذاشتهاند، اما اصول و روضه را شرح کردهاند.