منزل سیوهفتم، الکافی (اسناد پر تکرار)
منزل سیوهفتم، در این منزل اسناد پر تکرار کتاب الکافی قرار دارد. به نظر میرسد اگر کسی به کتاب الکافی _ که به وسیله مؤسسه دارالحدیث تصحیح و چاپ شده است _ دسترسی داشته باشد، با مطالعه اسناد و حواشی آن بتواند تا حدود زیادی در رجال متبحر شود.۱
منزل سیوهشتم، تهذیب الاحکام (مشیخه)
در منزل سیوهشتم، مشیخه شیخ طوسی باید مطالعه شود. مشیخه در جلد آخر تهذیب الاحکام است و در آن، اسناد و طرق شیخ طوسی به کتابهای حدیثی پیشین ذکر شده است. خواندن مشیخه مانند اسناد پر تکرار کتاب الکافی است. آشنایی با مشیخه شیخ صدوق در کتاب من لا یحضره الفقیه، مشیخه شیخ طوسی در تهذیب الاحکام و اسناد پر تکرار الکافی بسیار مفید است. در این منزل، بحث رجالی نداریم و فقط میخواهیم با افراد و ویژگیهای آنها آشنا بشویم. معمولاً در چاپهای متفاوت تهذیب الاحکام توضیحی اجمالی دادهاند، ولی بهترین راه برای شناخت آنها کتاب معجم الرجال آیةالله خویی است.
منزل سیونهم و چهلم، فهرست نجاشی و فهرست طوسی
در آخرین منزل، دو کتاب فهرست، یعنی الفهرست نجاشی و الفهرست شیخ طوسی مورد مطالعه قرار میگیرد. کتاب فهرست با کتاب مشیخه تفاوت دارد. حدیث پژوهان در این دو فهرست، هم با مجموعه مصادر حدیثی و هم با طرق رسیدن به آنها آشنا میشوند. هر طلبهای که بخواهد کار حدیثی بکند، ناگزیر است دستِکم طرق، اسامیکتابها و توضیحات آنها را از دو کتاب الفهرست نجاشی و الفهرست شیخ طوسی، از اول تا آخر بخواند.
برنامه مطالعاتی حدیثخوانی روشمند _ که با عنوان «هفت وادی، چهل منزل» ارائه گردید _ یک دوره برای آشنایی عمومی با حدیث است. اگر کسی این مراحل را طی کرد،
1.. هنگامی که الکافی منتشر میشد، در جلسهای که در محضر مقام معظم رهبری بودیم، ایشان به سندهای الکافی در چاپ دارالحدیث خیلی بها دادند و گفتند اگر کسی بتواند این اسناد را با حواشی دقیق آن بخواند، رجالی میشود.