حدیث هایی به ظاهر بیم دهنده اما بشارت دهنده در مورد ماه مبارک رمضان

رسول اللّه(ص) :إنَّ الشَّقِيَّ مَن حُرِمَ غُفرانَ اللّهِ في هذَا الشَّهرِ العَظيمِ .[۱]

بدبخت ، كسى است كه در اين ماه بزرگ ، از آمرزش خداوند ، محروم بماند .

رسو ل اللّه(ص):إنَّ الشَّقِيَّ حَقَّ الشَّقِيِّ مَن خَرَجَ عَنهُ هذَا الشَّهرُ ولَم يُغفَر ذُنوبُهُ ، فَحينَئِذٍ يَخسَرُ حينَ يَفوزُ المُحسِنونَ بِجَوائِزِ الرَّبِّ الكَريمِ .[۲]

بدبخت واقعى ، كسى است كه اين ماه از او بگذرد؛ ولى گناهانش آمرزيده نشوند . پس آن گاه كه نيكوكاران به جوايز پروردگار كريمشان دست مى يابند ، او زيانكار (بازنده) خواهد بود .

رسو ل اللّه(ص):مَنِ انسَلَخَ مِن شَهرِ رَمَضانَ ولَم يُغفَر لَهُ فَلا غَفَرَ اللّهُ لَهُ .[۳]

هر كس از ماه رمضان بيرون آيد ، ولى آمرزيده نشود ، خدا او را نيامرزد!

رسو ل اللّه(ص):رَغِمَ أنفُ رَجُلٍ دَخَلَ عَلَيهِ رَمَضانَ ثُمَّ انسَلَخَ قَبلَ أن يُغفَرَ لَهُ .[۴]

ناتوان و خوار باد كسى كه ماه رمضانش فرا رسد و پيش از آن كه آمرزيده شود ، سپرى گردد !

رسو ل اللّه(ص)ـ عِندَ دُخولِ شَهرِ رَمَضانَ ـ: إنَّ هذَا الشَّهرَ قَد حَضَرَكُم ، وفيهِ لَيلَةٌ خَيرٌ مِن ألفِ شَهرٍ ، مَن حُرِمَها فَقَد حُرِمَ الخَيرَ كُلَّهُ ، ولا يُحرَمُ خَيرَها إلّا مَحرومٌ .[۵]

پیامبر(ص) ـ به هنگام فرا رسيدن ماه رمضان ـ: همانا اين ماه ، شما را فرا رسيده است . در آن ، شبى است بهتر از هزار ماه . هر كس از آن محروم بماند ، از همه خير محروم مانده است و جز محروم ، از خير آن بى بهره نمى مانَد .

رسو ل اللّه(ص):إنَّ جَبرَئيلَ أتاني فَقالَ : مَن أدرَكَ شَهرَ رَمَضانَ ولَم يُغفَر لَهُ فَدَخَلَ النّارَ فَأَبعَدَهُ اللّهُ ، قُل : آمينَ ، فَقُلتُ : آمينَ .[۶]

جبرئيل عليه السلام نزد من آمد و گفت : «هر كس ماه رمضان را دريابد و آمرزيده نشود و وارد آتش شود ، دور از رحمت خدا باد!»، بگو : آمين! من هم گفتم : «آمين!» .

رسو ل اللّه(ص):مَن أدرَكَ شَهرَ رَمَضانَ فَلَم يُغفَر لَهُ فَأَبعَدَهُ اللّهُ ، ومَن أدرَكَ لَيلَةَ القَدرِ فَلَم يُغفَر لَهُ فَأَبعَدَهُ اللّهُ .[۷]

هر كس ماه رمضان را دريابد ، ولى آمرزيده نشود ، از رحمت خدا دور باد ! و هر كس شب قدر را دريابد ، ولى آمرزيده نشود ، از رحمت خدا دور باد !

اُسد الغابة عن أنس :اِرتَقَى النَّبِيُّ صلى الله عليه و آله عَلَى المِنبَرِ دَرَجَةً فَقالَ : «آمينَ» ، فَقيلَ لَهُ : عَلامَ أمَّنتَ يا رَسولَ اللّهِ؟

فَقالَ : أتاني جِبريلُ فَقالَ : رَغِمَ أنفُ مَن أدرَكَ رَمَضانَ فَلَم يُغفَر لَهُ ؛ قُل : آمينَ .[۸]

اُسد الغابةـ به نقل از اَ نَس ـ: پيامبر صلى الله عليه و آله يك پله بر منبر بالا رفت و فرمود : «آمين!» .

گفتند : براى چه «آمين» گفتى ، اى پيامبر خدا؟

فرمود : «جبرئيل عليه السلام نزد من آمد و گفت : ناتوان و بى بهره باد كسى كه رمضان را دريابد و آمرزيده نشود! بگو : آمين » .

السنن الكبرى عن أبي هريرة :إنَّ رَسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله ارتَقَى المِنبَرَ فَقالَ : آمينَ آمينَ آمينَ . فَقيلَ لَهُ يا رَسولَ اللّهِ ، ما كُنتَ تَصنَعُ هذا!

فَقالَ : قالَ لي جِبريلُ عليه السلام : رَغِمَ أنفُ عَبدٍ دَخَلَ عَلَيهِ رَمَضانُ فَلَم يُغفَر لَهُ ، فَقُلتُ : آمينَ .

ثُمَّ قالَ : رَغِمَ أنفُ عَبدٍ ذُكِرتَ عِندَهُ فَلَم يُصَلِّ عَلَيكَ ، فَقُلتُ : آمينَ .

ثُمَّ قالَ : رَغِمَ أنفُ عَبدٍ أدرَكَ والِدَيهِ أو أحَدَهُما فَلَم يَدخُلِ الجَنَّةَ ، فَقُلتُ : آمينَ .[۹]

السنن الكبرىـ به نقل از ابو هُرَيره ـ: پيامبر خدا بر منبر رفت و فرمود : «آمين ، آمين ، آمين!» .

گفتند : اى پيامبر خدا! چنين نمى كردى!

فرمود : «جبرئيل عليه السلام به من گفت : محروم باد كسى كه ماه رمضان بر او وارد شود و آمرزيده نگردد! . پس گفتم : آمين!

سپس گفت : محروم باد بنده اى كه نزد او ياد شوى و بر تو درود نفرستد! . پس گفتم : آمين .

سپس گفت : محروم باد بنده اى كه پدر و مادرش يا يكى از آن دو را دريابد و [با نيكى كردن بر آنان ]وارد بهشت نشود! . پس گفتم : آمين!» .

رسو ل اللّه(ص):مَن لَم يُغفَر لَهُ في شَهرِ رَمَضانَ فَفي أيِّ شَهرٍ يُغفَرُ لَهُ؟![۱۰]

هر كس در ماه رمضان آمرزيده نشود ، پس در كدام ماه آمرزيده مى شود؟!

رسو ل اللّه(ص):قَد جاءَكُم شَهرُ رَمَضانَ ؛ شَهرٌ مُبارَكٌ ... فيهِ لَيلَةُ القَدرِ خَيرٌ مِن ألفِ شَهرٍ ، مَن حُرِمَها فَقَد حُرِمَ .[۱۱]

ماه رمضان ، شما را فرا رسيد ؛ ماهى مبارك ... . در آن ، شب قدر است كه بهتر از هزار ماه است . محروم ، كسى است كه از آن ، بى بهره بماند .

يادداشت:

ظاهر این احاديث ، هشدار و بيم دادن است؛ امّا باطن آنها بشارت است ، بويژه احاديثى كه پيامبر صلى الله عليه و آله در آنها كسانى را كه در اين ماه ، مشمول آمرزش الهى نمى شوند ، نفرين مى كند و آنان را بدبخت مى شمارد . از اين رو ، عالم ربّانى ، آية اللّه ميرزا جواد آقا ملكى تبريزى رحمه الله (م ۱۳۴۳ ق) مى گويد :

از رساترين نكاتى كه در بشارت به ماه رمضان روايت شده ، نفرين پيامبر صلى الله عليه و آله بر كسانى است كه در اين ماه آمرزيده نمى شوند ، آن جا كه فرمود : «آمرزيده مباد كسى كه ماه رمضان از او بگذرد و آمرزيده نشود!» .

از آن جا كه پيامبر صلى الله عليه و آله براى جهانيان ، رحمتْ برانگيخته شده است ، اين نفرين ، بشارت بزرگى به گستردگى رحمت و فراگيرىِ آمرزشِ الهى در اين ماه است ؛ وگرنه ايشان با آن كه براى جهانيانْ رحمت است ، هرگز مسلمانى را نفرين نمى كند ، هر چند فردى گنهكار باشد .[۱۲]

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

[۱]فضائل الأشهر الثلاثة : ص ۷۷ ح ۶۱ عن الحسن بن عليّ بن فضّال عن الإمام الرضا عن آبائه عليهم السلام ، بحار الأنوار : ج ۹۶ ص ۳۵۶ ح ۲۵ .