سيّدبن‌طاووس و حوزه‌هاي گوناگون ‌روايي - صفحه 108

موضوع‌های این دعاها چندان مهم و کلیدی نیست؛ برای نمونه، یکی درباره زدودن یک بیماری است۱ و دیگری درباره افزایش نور چشم۲ و... .

7. ترجیح دعاها یا توجه‌دادن به عظمت آن‌ها بر پایه کشف و شهود

سید در جایی پس از یادکرد یک نقل از «دعای عشرات»، آهنگ گزارش نقلی دیگر از این دعا می‌کند، ولی پیش از آن چنین می‌نگارد: «و عرفنا من جانب الله أنّه أرجح من الذی قبله». ۳ معنای این سخن سید جز این نیست که وی بر پایه شهود خویش دریافته است که نقل دوم، بیشتر از گزارش نخست به حقیقت نزدیک است. در جایی دیگر _ که به سخن وی در این‌جا نزدیک است _ درباره دعایی که باید در روزگار غیبت خوانده شود، چنین می‌نگارد:
«... اگر به جهت عذری، از خواندن همه دعاهایی که پس از عصر روز جمعه خوانده می‌شود خودداری کردی، زنهار از این‌که این دعا را نخوانی، چه ما [عظمت] آن را از [ناحیه] فضل خدا _ که آن را ویژه ما گردانده است _ دریافته‌ایم؛ پس بدان اعتماد کن.۴
سید گرچه درباره برخی دعاها، عبارت‌های ستایش‌آمیز به کار برده است، اما آن‌چه در این‌جا می‌بینیم تنها توصیف عظمت این دعاها نیست، بلکه سید بر پایه آن‌چه که می‌توان آن را کشف و شهود خود وی دانست، یک نقل را ترجیح داده و یا از عظمت یک دعا آگاهی یافته است. چنان می‌نماید، این نکته در کنار قاعده پیش از آن _ یعنی توجه به مجرّب بودن دعا _ از ویژگی‌های دعانگاری خود سید است و در نگاشته‌های پیش از وی یا دیده نمی‌شود و یا کمتر نشانی از آن می‌توان یافت.

سید و روایت‌های تفسیری

در میان نگاشته‌های سید گرچه کتابی جداگانه درباره تفسیر قرآن دیده نمی‌شود، ولی با این حال در برخی نگاشته‌های وی، به‌ویژه کتاب ارزش‌مند سعدالسعود اندیشه‌های تفسیری درخور درنگ، اندک نیستند. در این بخش، نخست چند نگاه

1.. مهج‌الدعوات، ص۱۰۴.

2.. همان، ص۳۸۸.

3.. مهج‌الدعوات، ص۱۸۸.

4.. جمال‌الأسبوع، ص۳۱۵.

صفحه از 127