راویان به تکمیل حلقه راوی شناسی شیعه پرداخته‌اند. در این نوشتار، ضمن اشاره به دفاع ایشان از راویان به نگاه این حوزه به راویان و بزرگان مدرسه قم و آرای ایشان اشاره شده است.
دفاع از راویان تضعیف شده
مدرسه بغداد با دو روش به دفاع از برخی راویان تضعیف شده توسط قمی‌ها پرداخته است:
الف. جست و جو در آثار راوی
پذیرش این عده بر پایه نقد محتوایی میراث راویان انجام شده و تأکید راوی شناسان بغدادی بر این است که نکته‌ای دال بر تضعیف یاد شده، در مجموعه روایات او نیافته‌اند. نکته حایز اهمیت در این بین آن که، کسانی که توسط قمی‌ها تضعیف شده‌اند اصالت قمی ندارند. نتیجه این مطلب می‌تواند حاکی از تربیت خاص حاکم بر این مدرسه و حساسیت ویژه نسبت به راویان هجرت نموده به این شهر باشد. به نمونه‌های زیر توجه فرمایید:
1. حسین بن یزید بن محمد بن عبدالملک نوفلی
او از جمله ادیبان و شاعران کوفی است که در ری سکنا گزیده و گروهی از قمی‌ها به او نسبت غلو در آخر عمرش داده‌اند. نجاشی بر این باور است که هیچ روایتی از او که نشان دهنده این مطلب در او باشد، نیافته است.۱
2. احمد بن حسین بن سعید اهوازی
او فرزند یکی از بزرگ‌ترین مبادی ورودی حدیث به قم به شمار می‌رود. نکته‌ای که باعث تأمل قمی‌ها نسبت به او شده، غلو بوده و احادیثش مشوب به صحیح و سقیم معرفی شده است.۲ اما ابن غضایری بر این باور است که احادیثی از او که به دستش رسیده، از این اتهام مبراست [و حدیثه فیما رأیته سالم].۳ با این وجود، علامه توقف در مورد روایات او را ترجیح می‌دهد.۴
1.. رجال النجاشی، ص۳۸، ش ۷۸.
2.. همان، ص۷۷، ش ۱۸۳.
3.. رجال ابن الغضائری، ج۱، ص۴۰.
4.. خلاصة الاقوال، ص۲۰۲.
