نگاه حوزه بغداد به راويان و آراي رجالي مدرسه حديثي قم - صفحه 118

فقیه، عارف بالأدب و الشعر و الغریب» شناخته شده است.۱ فرزند وی علی نیز از بزرگان روات به شمار می‌رود. او که از مشایخ صدوق، ابن ولید، محمد بن یحیی العطار و ابن بطه به شمار می‌رود، بخشی از میراث شیعه را از ابو سمینه گرفته و به ایشان منتقل کرده است.۲ نیز ابن ولید میراث حدیثی سلیم بن قیس۳ و حسن بن راشد مولی بنی العباس۴ و ابو سمینه۵ را از ایشان دریافت نموده است. این در حالی است که طرد جدی ابن غضایری در مورد کتاب سلیم۶ و شخصیت پر تنش ابو سمینه و ضعف روایات حسن بن راشد۷ فرآیند پالایش میراث ایشان مهم می‌نماید. مطالعه طرق موجود نشان می‌دهد این پالایش توسط ماجیلویه یا ابن ولید انجام شده، گر چه باور نگارنده بر آن است که حضور گسترده ماجیلویه در اخذ و انتقال میراث اصحاب از ابو سمینه، نقش او را پررنگ‌تر می‌کند. اهمیت نقش او در پالایش میراث غلو به اندازه‌ای است که روایات منتقل شده توسط او از این خط فکری خالی از تخلیط، غلو، تدلیس و منفردات معرفی شده و روایاتی که مفاد آن در سایر منابع اندیشه فکری شیعه یافت نمی‌شود، توسط وی از این مجموعه حذف شده است.۸ همین نقش برجسته دو اثر مهم را به دنبال داشته است که یکی پذیرش این روایات توسط اعلامی که نام ایشان گذشت و دیگری تمجید فوق العاده از وی.

8. عبدالله بن جعفر حمیری

او شیخ قمی‌ها و وجه ایشان معرفی شده است. او از جمله طبقات نخستین راویان قمی به شمار می‌رود که احادیث نزد خود را به کوفه انتقال داده است. وی در دهه پایانی

1.. همان، ص۳۵۳، ش ۹۴۷.

2.. ر.ک: رجال ‏النجاشی، ص۸، ش ۴، سلیم بن قیس و ص۲۷، ش۴۹، اسماعیل بن مهران و ص۱۲۹، ش ۳۳۲، جابر بن یزید و ص۱۳۶، ش۳۴۹، حفص بن عاصم و ص۱۶۵، ش ۴۳۴، ربیع بن زکریا و ص۱۸۹، ش ۵۰۳، سلام بن عبدالله و ص۴۳۶، ش ۱۱۷۱، هیثم بن واقد؛ فهرست الطوسی، ص۳۴، ش ۴۰، اسماعیل بن ابان و ص۲۳۱، ش ۳۴۶، سلیم بن قیس و ص۳۴۶، ش ۵۴۷، عبیس بن هشام و ص۴۰۶، ش ۶۱۹ ، محمد بن علی الهمدانی و ص۴۰۷، ش ۶۲۰ ، محمد بن سنان.

3.. رجال ‏النجاشی، ص۸، ش ۴؛ فهرست الطوسی، ص۲۳۱، ش ۳۴۶.

4.. فهرست الطوسی، ص۱۳۷، ش ۲۰۰.

5.. رجال ‏النجاشی، ص۳۳۲، ش ۹۸۴.

6.. رجال ابن الغضائری، ج۱، ص۶۳، ش ۵۵.

7.. ابن غضایری او را با وصف «ضعیف فی روایته» آورده است که نشان دهنده پذیرش شخصیت او علی رغم جهت خاص تضعیف محتوای روایاتش است (ر.ک: رجال ابن الغضائری، ج۱، ص۴۹، ش ۲۸).

8.. فهرست الطوسی، ص۴۱۲، ش ۶۲۵.

صفحه از 127