ترجمه او در نجاشی نشان می‌دهد ابن نوح سیرافی (استاد نجاشی) کتاب تفسیر اسماء الله تعالی و ما یدعی به وصفه را _ که از جمله تصنیفات اوست _ کتابی نیکو، پر از مضامین منحصر به فرد و استوار می‌خواند. در نتیجه تضعیف او جهت و از بابت ضعف وی در فهرست‌نگاری خواهد بود، اما مضامین میراثی او قوی و قابل پذیرش خوانده شده است؛۱ یعنی ابن بطه را ملتزم به فرآیند پیرفته شده انتقال میراث اصحاب ملتزم نمی‌دانستند. توجه به گزارش‌های فوق نشان می‌دهد مدرسه قم نگاهی جامع به راویان داشته است و جهات مختلف ایشان را در قضاوت لحاظ می‌کردند. همین نکته تصریح ابن‌ولید بر خلط وی در اسانید به همراه بلندای جایگاه ابن بطه در میان قمی‌ها را توجیه می‌کند. اما یک نکته همچنان به قوت خود باقی می‌ماند؛ از آنجا که فهرست ابن بطه از منابع مهم نجاشی و خصوصاً منبع عمده طوسی بوده است، سؤال این است که اعتماد این دو فهرست‌نگار با وجود نسبت خلط و غلط در اسانید چگونه امکان‌پذیر است؟
3. قمی خواندن امیة بن علی قیسی
وی را نجاشی شامی و ضعیف می‌داند.۲ ابن غضایری، علاوه بر آن که با عبارت «ضعیف الروایه، فی مذهبه ارتفاع» هر دو جنبه روایی و شخصیتی او را مخدوش می‌کند، او را در عداد قمی‌ها به حساب می‌آورد.۳ این در حالی است که رصد مشایخ و حتی شاگردان وی غیر از حسن بن علی زیتونی که نجاشی او را اشعری می‌خواند،۴ نشانی از مشایخ قمی نیست.۵ مطالعه شخصیت حسن بن علی بن ابی عثمان نیز نشان می‌دهد وی از جمله کوفیانی است که به ضعف و غلو متهم شده است و گویا علامه بدان جهت که برخی شاگردان وی، یعنی حسین بن عبیدالله سهل سعدی، احمد بن محمد بن خالد برقی، محمد بن احمد، حسن بن عبدالصمد اشعری، ابوعبدالله الجامورانی و محمد بن حسین بن ابی الخطاب قمی‌اند، او را در زمره قمی‌ها خوانده است. اما عدد گسترده
1.. رجال النجاشی، ص۳۷۳، ش ۱۰۱۹.
2.. همان، ص۱۰۵، ش ۲۶۴.
3.. رجال ابن الغضائری، ج۱، ص۳۸، ش ۶.
4.. رجال النجاشی، ص۶۲، ش ۱۴۳.
5.. توضیح آن که در میان مشایخ او در مصادر اصلی علی بن عطیه حناط، حسین بن عثمان احمسی رواسی، داوود بن کثیر، حماد بن عیسی، درست بن ابی منصورف ابو هیثم سالم بن ابی حیه، سعدان بن مسلم و عبدالله بن مغیره دیده می‌شوند، نیز در میان شاگردان حضور احمد بن هلال عبرتایی اکثریت مطلق را به خود اختصاص داده است.
