اجازه نقل آن به علی بن احمد نجاشی (پدر نجاشی صاحب الفهرست) داده شده است. آثار احمد بن محمد بن دؤل قمی نیز بالغ بر صد اثر معرفی شده است.۱
2. تحسین برخی نگاشته‌های قمیان
در دو فهرست نجاشی و طوسی، توصیف خاص برخی آثار دیده می‌شود. در نگاه اول موضوع و نویسنده اثر حایز اهمیت و جایگاه ویژه خواهد بود.
در میان قمی‌ها و آثار ایشان «کتاب العباسی» و «کتاب الامثال» احمد بن اسماعیل سمکه این گونه هستند. «کتاب العباسی» بالغ بر ده هزار ورقه در احوال خلفا و دولت عباسی بوده است که نجاشی از آن به «کتاب عظیم» یاد می‌کند. خود وی بخش اخبار امین را دیده و آن را «حسن» می‌خواند. کتاب دیگر وی «الامثال» است که «حسن مستوفی» است.۲ توجه به عنوان دو کتاب _ که یکی در تاریخ و دیگر ادبیات است _ نشان از غنای مدرسه قم در ابعاد گوناگون و جای خالی چنین آثار و موضوعاتی در مدرسه بغداد است.
کتاب «تفسیر اسماء الله تعالی و ما یدعی به» نیز از جمله تألیفات محمد بن جعفر بن بطه است که در عبارتی منحصر به فرد توسط ابن نوح سیرافی به «حسن، کثیر الغریب، سدید» توصیف شده است.۳ موضوع کتاب _ که در مهم‌ترین بخش مباحث توحیدی جای دارد _ باعث می‌شود استاد نجاشی آن را کتابی نیکو، مشتمل بر مفاهیم برجسته و ناب و دارای انسجام و نظام وار معرفی کند.
شخصیت دیگری که مصنفاتی ستایش شده دارد، محمد بن احمد بن داود قمی است که طوسی دو کتاب «المزار» و «الذخائر» او را «حسن» معرفی می‌کند.۴
6) پذیرش استثنا و رد استثناشدگان
سه نفر از بزرگان قم به استثنای کتاب، راوی، روایت یا مفاهیم خاص در میراث برخی راویان پرداخته‌اند. ابن ولید و به تبع او صدوق، محمد بن علی ماجیلویه و صفار شخصیت‌هایی هستند که انعکاس استثنا ایشان در منابع فهرستی دیده می‌شود.
24 نفر از راویان امامیه توسط ابن ولید از راویان نوادر الحکمه نوشته محمد بن احمد بن یحیی استثنا شده‌اند.۵ دقت در شرح حال این راویان نشان می‌دهد، یکی از ایرادات زیر
1.. همان، ص۸۹، ش ۲۲۳.
2.. همان، ص۹۷، ش ۲۴۲؛ فهرست الطوسی، ص۷۴، ش ۹۳.
3.. رجال النجاشی، ص۳۷۲ _ ۳۷۳، ش ۱۰۱۹.
4.. فهرست الطوسی، ص۳۹۵ _ ۳۹۶، ش ۶۰۴.
5.. رجال النجاشی، ص۳۴۸، ش ۹۳۹؛ فهرست الطوسی، ص۴۰۸ _ ۴۱۱، ش ۶۳۳.
