۰.19950.الإمامُ الرِّضا عليه السلام : قالَ اللّه ُ عَزَّ و جلَّ لنَبيِّهِ محمّدٍ صلى الله عليه و آله : «أ لَمْ يَجِدْكَ يَتيما فآوَى» يقولُ : أ لَم يَجِدكَ وَحيدا فآوى إلَيكَ النّاسَ ؟! ^۱

۰.19951.مجمعِ البيانِ : ماتَ أبوهُ [ صلى الله عليه و آله ] و هُو في بَطنِ اُمِّهِ ، و قيل : إنَّه ماتَ بَعدَ وِلادَتِهِ بمُدَّةٍ قَليلَةٍ . و ماتَت اُمُّهُ صلى الله عليه و آله و هُو ابنُ سَنتَينِ ، و ماتَ جَدُّهُ و هُو ابنُ ثَماني سِنينَ . ^۲

۰.19952.علل الشرائع عن ابنِ عبّاسٍ : إنّما سُمِّي يَتيما لأنّهُ لم يَكُن لَهُ نَظيرٌ على وَجهِ الأرضِ مِن الأوَّلِينَ و الآخِرينَ ، فقالَ عَزَّ و جلَّ مُمتَنّا علَيهِ نِعَمَهُ : «أ لَمْ يَجِدْكَ يَتيما» أي وَحيدا لا نَظيرَ لَكَ ، «فآوَى» إلَيكَ النّاسَ ، و عَرَّفَهُم فَضلَكَ حتّى عَرَفوكَ . ^۳

3771

فَقيرٌ

الكتاب :

وَ وَجَدَكَ عَائِلاً فَأَغْنَى» . ^۴

۰.19950.امام رضا عليه السلام : خداوند عزّ و جلّ به پيامبرش محمّد صلى الله عليه و آله فرمود : «آيا تو را يتيم نيافت و پناه داد». مى فرمايد : مگر نه اينكه تو را يگانه (دُردانه) يافت و مردم را به سوى تو كشاند.

۰.19951.مجمع البيان : زمانى كه رسول خدا صلى الله عليه و آله در شكم مادرش بود و يا اندك زمانى پس از ولادت او، پدر بزرگوارش درگذشت و دو ساله بود كه مادرش از دنيا رفت و در هشت سالگى جدّ خود را از دست داد.

۰.19952.علل الشرائع : در حقيقت رسول خدا از آن رو يتيم ناميده شده كه در پهنه زمين هيچ كس، از اوّلين و آخرين، نظير او نبود. لذا خداوند عزّ و جلّ با بر شمردن نعمت هاى خود بر آن حضرت منّت نهاده مى فرمايد : «مگر نه اين كه تو را يتيم يافت» يعنى يگانه و بى مانند «پس، پناه داد» يعنى مردم را به سوى تو كشاند و فضيلت و ارزش تو را به ايشان شناساند و آنها تو را شناختند.

3771

فقير

قرآن:

«و تو را فقير يافت و بى نياز گردانيد».