دقت در صفات دنیا، آدمی را به راز این مسئله آگاه میسازد؛ اما از آنجا که ما، در این نوشتار بنا بر شرح و مبسوط‌نویسی و پرداختن به ویژگیها و صفات دنیا را نداریم، فقط به ذکر تشبیهی بسنده میکنیم:
تمام آدمیان، در زندگی دنیوی خویش، بسان تاجری هستند که می‌کوشد سرمایه خود را در معاملهای سود‌آور به کار گیرد. طبیعی است که همه تاجران، برای اینکه سفیه خوانده نشوند، نخست باید از ارزش سرمایه خود باخبر باشند. سپس، در ازای سرمایة خود، می‌کوشند تا ارزشمندترین معامله را انجام دهند تا از آن رهگذر سود خوبی به دست آورند. حال اگر آدمی عمر خود را تمام سرمایه خویش به شمار آورد، به هر اندازه به سرمایه خویش ارج نهد، بیشتر در حفظ و نگهداری و نیز صرف آن در راهی که منفعت ارزشمندتر و پایدارتری در پی دارد تلاش خواهد کرد. چنین کسی عمر خود را صرف چیزی می‌کند که پس از دستیابی به آن احساس خسران و زیان نکند. بنابراین، اگر آدمی عمر گران‌مایه خویش را صرف دست یافتن به امور زوال‌پذیر و پایان‌یافتنی کند، همانند کسی است که مبلغی گزاف برای خرید چیزی کم‌ارزش پرداخته و مغبون شده است.
اما اگر این سرمایه بازگشت‌ناپذیر را صرف دست یافتن به عاقبت نیک و سعادت در آخرت کند، هرگز احساس خُسران نخواهد کرد؛ زیرا جان خویش را بهای دست یافتن به سعادتی گرانبها و زوال‌ناپذیر ساخته و از این معامله، سودی سرشار و مستمر برده است. قرآن کریم، در آیات چندی، به جنبه تجارتی دنیا تصریح کرده و راه سودمندیِ این تجارت را در ایمان به خدا و عمل صالح یا جهاد با مال و جان در راه خدا دانسته است. برای مثال، در آیاتی از سوره صف میخوانیم:

کوچکی دنیا

أيها النَّاسُ أَنَا أُخْبِرُكُمْ عَنْ أَخٍ لِي كَانَ مِنْ أَعْظَمِ النَّاسِ فِي عَيْنِي وَكَانَ رَأْسُ مَا عَظُمَ بِهِ فِي عَيْنِي صِغَرُ الدُّنْيَا فِي عَيْنِهِ.

ترجمه و شرح

«ای مردم، من شما را از برادرم خبر می‌دهم که از برترین مردمان در نظرم بود و کوچکی دنیا در نظر او مهم‌ترین دلیلی بود که او را در نزد من بزرگ ساخته بود».
در آغاز سخن، امام حسن مجتبی علیه السلام از برادری یاد میکند که در نگاه آن حضرت بسیار بزرگ و عزیز بوده و این توفیق را داشته است که آن حجت خدا او را همچون برادر خویش به شمار آورَد و وی را بستاید و از او به بزرگی یاد کند. بی‌گمان، اگر کسی بتواند به جایگاه و منزلتی برسد که امام زمانش او را برادر خویش بپندارد و الگوی مؤمنان بخواند، مایه فخر و مباهات خواهد بود. اما هنگامی که یکی از اولیای الهی کسی را برادر خود می‌خواند و او را می‌ستاید، این پرسش در ذهن مخاطبان ایجاد میشود که او چه ویژگی‌ها و صفاتی دارد که این افتخار را به دست آورده است. امام حسن علیه السلام در مطلع سخن خویش، با ایجاد این پرسش در ذهن مخاطبان، توجه آنان را به خود جلب کرده و آنان را به دانستن شاخصههای برادری با آن حضرت کنجکاو ساخته است. سپس، در پاسخ به این پرسش مفروض، بی‌درنگ علل و عوامل رسیدن آن فرد به این منزلت را برمی‌شمرد و می‌فرماید: مهم‌ترین علتی که وی را در نظرم بزرگ ساخته است، کوچک بودن دنیا در نظر اوست. به‌راستی چرا کوچک و حقیر بودن دنیا موجب بزرگی فرد در نزد خداوند و اولیای الهی میشود؟