19
اخلاق کريمانه در پرتو کلام امام حسن مجتبي عليه السلام

است که عمر انسان سرمایهای است که از ارزشی فراتر از زندگی مادی و دنیوی برخوردار است. ازاین‌رو قیمت هر کس بیش از دنیا و مواهب زودگذر آن است. بنابراین، نگاه قرانی به عمر، هر خردمندی را به سوی صَرف آن در چیزی گرانبهاتر از دنیا سوق میدهد. اما کسی که دنیا در نظر او ارزشمندتر است، از اینکه عمر خویش را در به دست آوردنش صرف کند ابایی نخواهد داشت. چنین انسانی قدر و منزلت خویش را نشناخته و همانند سفیهی است که مبلغی گزاف برای خرید چیزی بی‌ارزش میپردازد و کسی که هدفش در زندگی، بهرهمندی بیشتر از دنیا و مواهب آن است، کمتر به ارزشهای دینی و اخلاقی پایبند خواهد بود و چنین کسی شایسته «برادری با ولیّ خدا» نیست. اما اگر دنیا در نظر او کم‌ارزش و حقیر باشد، هرگز عمر خویش را برای دنیای محض هزینه نخواهد کرد و از تلاش برای دستیابی به سعادت ابدی غافل نمیشود و در نتیجه مبتلا به زیان و خسران ابدی نمیگردد. نتیجة اینگونه عملکرد، شایستگی برای برادری با امام علیه السلام است. امیرالمؤمنین علیه السلام در جملهای کوتاه میفرماید:
قیمة کل امریء ما یحسنه؛۱«ارزش هر فرد به اندازة چیزی است که آن را نیکو می‌پندارد».
سید رضی در توصیف این حدیث شریف میگوید: این جمله قیمت ندارد و هیچ کلامی نیست که هم‌وزن آن باشد. به نظر میرسد که مقصود امام علی علیه السلام در این حدیث نورانی این است که اگر آدمی چیزی را خوب بداند، برای دستیابی به آن می‌کوشد و عمر خود را در راه آن صرف می‌کند. درحقیقت، او با این کار نشان می‌دهد که ارزش وجودیاش چقدر است. اگر

1.. امالی (شیخ صدوق)،ص۵۳۲.


اخلاق کريمانه در پرتو کلام امام حسن مجتبي عليه السلام
18

(يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ هَلْ أَدُلُّكمُ‏ْ عَلىَ‏ تجَِارَةٍ تُنجِيكمُ مِّنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ * تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَتجَاهِدُونَ فىِ سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِكمُ‏ْ وَأَنفُسِكُمْ ذَالِكمُ‏ْ خَيرٌْ لَّكمُ‏ْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ * يَغْفِرْ لَكمُ‏ْ ذُنُوبَكمُ‏ْ وَيُدْخِلْكمُ‏ْ جَنَّاتٍ تجَْرِى مِن تحَْتهَِا الْأَنهَْارُ وَمَسَاكِنَ طَيِّبَةً فىِ جَنَّاتِ عَدْنٍ ذَالِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ).۱
«اى اهل ايمان، آيا شما را به تجارتى سودمند راهنمایی کنم كه از عذاب دردناك [آخرت] نجاتتان می‌بخشد؟ به خدا و رسول او ايمان آريد و با مال و جان در راه خدا جهاد كنيد؛ كه اين كار، [از هر تجارتی]، اگر دانا باشيد، براى شما بهتر است؛ گناهانتان می‌بخشد و به بهشت‌هايى كه درونش نهرها جارى است و نيز خانه‌هايى خوش و پاكيزه در بهشت‌هاى جاويد داخل ‏می‌كند و اين همان رستگارى بزرگ است».
بر اساس بیان صریح قرآنی، معاملهای را که در آن عمر انسان در چیزی غیر از ایمان و عمل صالح صرف شود، زیان‌بار است، و با سوگندهای پی‌درپی، بر خسران همه آدمیان تأکید شده است:
(وَالْعَصْرِ إِنَّ الْانسَانَ لَفِى خُسْرٍ إِلَّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْاْ بِالْحَقّ‏ِ وَتَوَاصَوْاْ بِالصَّبرِْ)؛۲«سوگند به عصر، كه انسان در خسارت و زيان است، مگر آنان كه ايمان آوردند و نيكوكار شدند و به درستى و راستى و پايدارى [در دين] يكديگر را سفارش كردند».
این دو دسته از آیات قرآن کریم، نمونهای از موارد متعدد کلام خداست که در بیان بهای عمر انسان وارد شده است. این‌گونه از آیات بیان‌گر آن

1.. صف: ۱۰ ـ ۱۲.

2.. عصر: ۱ ـ ۳.

  • نام منبع :
    اخلاق کريمانه در پرتو کلام امام حسن مجتبي عليه السلام
    تاریخ انتشار :
    1392/08/08
    قیمت :
    28800 ریال
    پیوند معرفی کتاب :
    /post/45400/
    لینک خرید :
    http://shop.darolhadith.ir/81-.html
تعداد بازدید : 88714
صفحه از 79
پرینت  ارسال به