شده است. اما، افزون بر آنکه نهی از آن دربردارنده حرمت شرعی نیست، گاه که عرصه تنگ و فشار زندگی بسیار می‌شود، جایز دانسته شده است. به همین سبب، امام حسن مجتبی علیه السلام در بیان دیگری، که تبیین عبارت مورد شرح است، میفرماید:
«درخواست كردن روا نيست، مگر در يكى از اين سه جا: خون‌بهاى سنگين يا بدهكارى توان‌فرسا، يا فقر كُشنده».1
اینجاست که پاسخ مثبت به درخواست برادر ایمانی و هم‌نوعان اهمیت می‌یابد و بدان توصیه اکید شده است؛ زیرا اگر فرهنگ دینی بر جامعهای حاکم شود، هیچ درخواستی از نوع دوم روی نخواهد داد، مگر آنکه نشان از اوج نیاز و سختی مفرط روزگار بر سؤال‌کننده باشد. در چنین حالتی، بر کسی که از او درخواست شده، لازم است که حاجت برادر خویش را برآورد و دست رد بر سینه او نزند؛ زیرا اگر روزگار بر مؤمنی آن‌چنان سخت شده که به عواقب دشوار سؤال کردن تن داده و به تضییع وقار و حرمت نفس خویش راضی شده است، بر برادر توانمند او نیز فرض است که از او دستگیری کند و دست رد بر سینه او نزند و او را با ناامید ساختن بیش از این خوار نسازد. و البته خود را از این فرصت بزرگ خدمت به همنوع محروم نسازد. امام باقر علیه السلام در تأکید به دستگیری از سؤال‌کنندگان میفرماید:
«اگر كسی كه از وی خواهشی شده است می‌دانست كه در نااميد ساختن دیگران چه چیزی نهفته است، هرگز کسی را
