۰.16424.الإمامُ عليٌّ عليه السلام : حتّى إذا انصَرَفَ المُشَيِّعُ و رَجَعَ المُتَفجِّعُ ، اُقعِدَ في حُفرَتِهِ نَجِيّا لِبَهتَةِ السُّؤالِ و عَثرَةِ الامتِحانِ . ^۱

3211

ما يُسألُ عَنهُ فِي القَبرِ

۰.16425.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : إنّ العَبدَ إذا وُضِعَ في قَبرِهِ و تَولّى عَنهُ أصحابُهُ ، و إنّهُ لَيَسمَعُ قَرعَ نِعالِهِم إذا انصَرَفُوا ، أتاهُ مَلَكانِ فَيُقعِدانِهِ فيَقولانِ لَهُ : ما كنتَ تَقولُ في هذا النبيِّ محمّدٍ ؟ فأمّا المؤمنُ فيقولُ : أشهَدُ أنّهُ عبدُ اللّه ِ و رسولُهُ ، فيقالُ لَهُ : انظُر إلى مَقعَدِكَ مِن النارِ أبدَلَكَ اللّه ُ بهِ مَقعَدا مِن الجَنَّةِ ، فَيَراهُما جَميعا .
و أمّا الكافِرُ أو المُنافِقُ فيقولُ: لا أدرِي ، كنتُ أقولُ ما يقولُ الناسُ فيه ! ^۲

۰.16426.. عنه صلى الله عليه و آله : و يَأتيهِ مَلَكانِ فَيُجلِسانِهِ فيَقولانِ لَهُ : مَن رَبُّكَ ؟ فيقولُ : رَبّيَ اللّه ُ ، فيَقولانِ لَهُ : و ما دِينُكَ ؟ فيقولُ : دِيني الإسلامُ ، فيقولانِ لَهُ : ما هذا الرجُلُ الّذي بُعِثَ فيكُم ؟ فيقولُ : هُو رسولُ اللّه ِ ، فيقولانِ لَهُ : و ما يُدرِيكَ ؟ فيقولُ : قَرَأتُ كتابَ اللّه ِ و آمَنتُ و صَدَّقتُ . ^۳

۰.16424.امام على عليه السلام : چون تشييع كننده برگردد و مصيبت ديده مراجعت كند ، مرده را در گورش بنشانند در حالى كه از دهشت سؤال و لغزشِ در امتحان ، آهسته سخن مى گويد.

3211

آنچه در قبر از آن سؤال مى شود

۰.16425.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : چون آدمى را در گورش نهادند و همراهان او باز گشتند، در حالى كه هنوز صداى كفشهاى آنها را مى شنود، دو فرشته نزدش مى آيند و او را مى نشانند و مى پرسند: درباره اين پيامبر، محمّد، چه عقيده اى داشتى؟ اگر مؤمن باشد مى گويد: گواهى مى دهم كه او بنده خدا و فرستاده اوست. پس، به او گفته شود: به جايگاهت در آتش بنگر. خداوند به جاى آن، جايگاهى در بهشت به تو داد. او هر دو جايگاه را مى بيند. اما اگر كافر يا منافق باشد مى گويد: نمى دانم. همان عقيده اى را درباره او داشتم كه مردم داشتند!

۰.16426.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود : دو فرشته نزدش مى آيند و او را مى نشانند و مى پرسند: پروردگارت كيست؟ او پاسخ مى دهد: پروردگارم خداست. مى پرسند: دينت چيست؟ پاسخ مى دهد: دينم اسلام است. مى پرسند: اين مردى كه در ميان شما مبعوث شد، كيست؟ پاسخ مى دهد: او فرستاده خداست. مى پرسند: از كجا مى دانى؟ پاسخ مى دهد: كتاب خدا را خواندم و ايمان آوردم و تصديق كردم.