نقشه 3 : خطّ سير كاروان حسينى از مدينه تا كربلا

بر پايه صحيح‏ترينِ گزارش‏ها ، كاروان امام حسين عليه السلام پس از چهار ماه و پنج روز اقامت در مكّه ، روز سه‏شنبه هشتم ذى حجّه سال شصت هجرى ، مكّه را به سوى كوفه ترك كرد ؛ امّا هنگامى كه به نزديكى كوفه رسيد ، به دليل ممانعت سپاهيان ابن زياد ، مجبور به فرود آمدن در كربلا گرديد .
منازلى كه اين كاروان از مكّه تا كربلا طى كرده ، به ترتيب ، عبارت اند از : 1 . تنعيم ، 2 . صفاح ، 3 . بستان ابن عامر ، 4 . ذات عِرق ، 5 . غمره ، 6 . مسلح ، 7 . افيعيّه ، 8 . معدن بنى سليم ، 9 . عمق ، 10 . سليله ، 11 . ربذه ، 12 . مغيثة الماوان ، 13 . نقره ، 14 . حاجر ، 15 . سميراء ، 16 . توز ، 17 . فيد ، 18 . اجفر ، 19 . خزيميّه ، 20 . زرود ، 21 . ثعلبيّه ، 22 . بطان ، 23 . شقوق ، 24 . زباله ، 25 . قاع ، 26 . عقبه ، 27 . واقصه ، 28 . شراف ، 29 . ذو حسم ، 30 . بيضه ، 31 . عذيب الهِجانات ، 32 . رهيمه ، 33 . قصر بنى مقاتل ، 34 . طف ، و 35 . كربلا .
بر اساس محاسباتِ انجام شده ، كاروان امام حسين عليه السلام ، اين منازل را با مسافتى حدود 1447 كيلومتر، در مدّت تقريباً 25 روز ، طى كرد و روز دوم محرّم سال 61 هجرى ، وارد كربلا شد .
اينك به برخى از منازل اين مسير ، با ذكر حوادثى كه در آنها رخ داده ، اشاره مى‏گردد :
1 . منزل تنعيم : مصادره اموالى كه عامل يمن براى يزيد مى‏فرستاد ، به دستور امام حسين عليه السلام .
2 . منزل صفاح : ملاقات امام حسين عليه السلام با فَرَزدَق و پرسش از احوال مردم عراق .
3 . منزل حاجر (از منطقه بطن الرُّمَه) : ارسال نامه امام حسين عليه السلام به اهل كوفه توسّط قيس بن مُسهِر .
4 . منزل زَرود : پيوستن زهير بن قين به امام عليه السلام پس از ملاقات با ايشان .
5 . منزل ثعلبية : رسيدن خبر شهادت مسلم و هانى به امام عليه السلام .
6 . منزل زَباله : رسيدن خبر شهادت عبداللَّه بن يَقطُر و سخنرانى امام عليه السلام واعلام خبر شهادت عبداللَّه و مسلم و هانى توسط امام عليه السلام به همراهان و اعلام اين كه تعهّدى ندارندومى‏توانند باز گردند - كه اكثر افراد، پراكنده‏شدند - .
7 . منزل عقبه : رؤياى امام عليه السلام و تعبير آن توسط ايشان به شهادت ، و همچنين خبر دادن امام عليه السلام به شهادت قطعى خويش .
8 . منزل شِراف : برداشتن آب اضافى و ديدن سپاه حُر از دور ، پس از گذشتن از اين منزل .
9 . منزل ذو حُسُم : ملاقات با سپاه حر ؛ سيراب شدن لشكر حر توسط ياران امام عليه السلام ؛ خطبه كوتاه امام پيش از نماز ظهر و نماز جماعت گزاردن دو سپاه به امامت امام عليه السلام ؛ برگزارى نماز جماعت عصر به امامت امام عليه السلام ؛ سخنرانى ايشان پس از نماز عصر ؛ مجادله امام عليه السلام با حر و سپس توافق بر ادامه مسيرى كه به مدينه و كوفه نينجامد .
10 . منزل بَيَضه : خطبه امام عليه السلام در برابر سپاه دشمن .
11 . منزل عُذَيب الهِجانات : الحاق چهار نفر از كوفه به اردوى امام عليه السلام با راه‏نمايى طرمّاح بن عدى و رسيدن خبر شهادت قيس بن مسهر به امام عليه السلام توسط آنها ؛ پيشنهاد طرماح به امام عليه السلام مبنى بر پناه بردن به منطقه اجاء و سلمى .
12 . منزل قصر بنى مقاتل : برخورد امام با عبيد اللَّه بن حُرّ جُعفى و درخواست يارى از او و استنكاف او .
13 . منزل كربلا : فرود آمدن امام عليه السلام در كربلا ، آمدن نامه عبيد اللَّه و فرمان وى به حر مبنى بر متوقّف نمودن كاروان امام عليه السلام ، فرود آمدن امام عليه السلام در كربلا .