فضای صدور
جانشین سردبیر
چکیده
آشنایی با فضای صدور حدیث، سبب فهم دقیق‌تر و کامل‌تر مراد معصوم علیه السلام می‌گردد. روایات فقهی شیعه، در فضایی صادر شده‌اند که فرهنگ و باور اکثریت اهل سنت بر آن حاکم بوده است. آشنایی با قراین تأثیرگذار در فهم ظرافت‌های موجود در روایات فقهی شیعه، نیاز به آگاهی از روایات نبوی معتبر نزد اهل سنت، اقوال و آرای صحابه، تابعیان و عالمان دو سده نخست هجری دارد. جمع‌آوری این قراین سبب می‌شود که روایات تقیه‌ای نیز به‌گونه دقیق و کامل، شناخته و مشترکات گزاره‌های فقهی شیعه و سنی نیز معلوم گردد.
این مجموعه مشخص می‌کند که برخی از صحابه و تابعیان، در میان طبقه اول تا سوم عالمان اهل سنت در دو سده نخست هجری، فتاوایی همانند به روایات شیعی داشته‌‌اند.
کلیدواژه‌ها: اسباب صدور، تقیه، احادیث مشترک.
درآمد
فهم دقیق و کامل روایات صادره از معصومان علیهم السلام نیازمند آشنایی با دانش‌ها، مهارت‌ها و پیش‌نیازهایی است که بدون وجود آنها، دستیابی به مراد و مقصود ایشان کامل و همه جانبه نیست.
یکی از پیش‌نیازهای تأثیرگذار، شناسایی قرینه‌های موجود در دوره صدور روایت است. زمان صدور، مکان صدور و اسباب صدور حدیث از جمله قرینه‌های مهم و اثرگذار در فهم روایت است که در این نوشتار از مجموعه آنها با عنوان «فضای صدور حدیث» یاد می‌کنیم. فضای صدور روایت و انگیزه صدور آن، در اصطلاح محدثان کهن، «اسباب ورود حدیث»
