(وَ قالَ الشَّيْطانُ لَمَّا قُضِيَ الْأَمْرُ إِنَّ اللّه َ وَعَدَكُمْ وَعْدَ الحَقِّ وَ وَعَدْتُّكُمْ فَأَخْلَفْتُكُمْ . . .). ^۱

(إِنَّ الَّذِينَ ارْتَدُّوا عَلَى أَدْبارِهِمْ مِنْ بَعْدِ ما تَبَيَّنَ لَهُمُ الهُدَى الشَّيْطانُ سَوَّلَ لَهُمْ وَ أَمْلَى لَهُمْ). ^۲

(انظر) الحشر : 16 ، 17 ، الأنفال : 48 ، الأنعام : 121 .

الحديث :

۰.9558.الإمامُ عليٌّ عليه السلام : يا كُمَيلُ ، إنَّ إبليسَ لا يَعِدُ عن نفسِهِ ، و إنّما يَعِدُ عن رَبِّهِ لِيَحمِلَهُم على مَعصِيَتِهِ فَيُوَرِّطَهُم . ^۳

۰.9559.عنه عليه السلام : اِعلَمُوا أنَّ الشَّيطانَ إنّما يُسَنِّي لَكُم طُرُقَهُ لِتَتّبِعُوا عَقِبَهُ . ^۴

۰.9560.عنه عليه السلام : إنّ الشَّيطانَ يُسَنِّي لَكُم طُرُقَهُ ، و يُرِيدُ أن يَحُلَّ دِينَكُم عُقدَةً عُقدَةً ، و يُعطِيَكُم بالجَماعَةِ الفُرقَةَ. ^۵

۰.9561.عنه عليه السلام : الشَّيطانُ مُوَكَّلٌ به [أي بالعَبدِ ]يُزَيِّنُ لَهُ المَعصيَةَ لِيَركَبَها ، و يُمَنِّيهِ التَّوبَةَ لِيُسَوِّفَها . ^۶

۰.9562.عنه عليه السلام : فانظُرْ أيُّها السائلُ : فما دَلَّكَ القُرآنُ علَيهِ مِن صِفَتِهِ فائتَمَّ بهِ و استَضِئْ بِنُورِ هِدايَتِهِ ، و ما كَلَّفَكَ الشَّيطانُ عِلمَهُ ممّا ليسَ في الكتابِ علَيكَ فَرضُهُ و لا في سُنَّةِ النبيِّ صلى الله عليه و آله و الهُدى أثَرُهُ فَكِل عِلمَهُ إلى اللّه ِ سبحانَهُ؛ فإنَّ ذلك مُنتَهى حَقِّ اللّه ِ علَيكَ . ^۷

«چون كار از كار گذشت (داورى صورت گرفت) شيطان گويد : خدا به شما وعده درست داد و من به شما وعده دادم و خلف وعده كردم . . .» .

«بى گمان ، كسانى كه پس از آن كه [راه ]هدايت بر آنان روشن شد [به حقيقت] پشت كردند ، شيطان آنان را فريفت و به آرزوهاى دور و درازشان افكند» .

حديث :

۰.9558.امام على عليه السلام : اى كميل! ابليس از طرف خود وعده نمى دهد ، بلكه از جانب پروردگارش وعده مى دهد تا آنان را به معصيت او وا دارد و در ورطه هلاكتشان افكند.

۰.9559.امام على عليه السلام : بدانيد كه شيطان تنها راههاى خود را براى شما هموار مى كند تا در پى او روان شويد .

۰.9560.امام على عليه السلام : همانا شيطان راههاى خود را براى شما آسان مى نمايند و مى خواهد گرههاى [محكمِ ]دين شما را يكى پس از ديگرى سست گرداند و به جاى اتحاد ، به شما تفرقه دهد .

۰.9561.امام على عليه السلام : شيطان بر بنده گماشته شده است و معصيت را در نظرش مى آرايد تا مرتكب آن شود، و او را به توبه كردن اميدوار مى سازد تا آن را به تأخير اندازد .

۰.9562.امام على عليه السلام : اى پرسشگر! بنگر، هر يك از صفات خدا را كه قرآن به آن راهنماييت كرده است ، پيروى كن و از پرتو هدايت قرآن روشنايى برگير و آن صفاتى را كه شيطان، تو را به آموختن آن وا داشته و دانستن آن در كتاب (قرآن) بر تو واجب نشده و در سنّت پيامبر صلى الله عليه و آله و پيشوايان هدايت نيز اثرى از آنها نيست ، علم پيدا كردن به آن صفات را به خداوند سبحان وا گذار ؛ زيرا اين منتهاى حق خدا بر توست .