۰.20864.المحجّة البيضاء : قالَ حارِثةُ لرسول اللّه ِ صلى الله عليه و آله : أنا مُؤمنٌ حَقّا ، فقالَ : و ما حَقيقَةُ إيمانِكَ ؟ فقالَ : عَزَفَت نَفسي عَنِ الدُّنيا فاستَوى عِندي حَجَرُها و ذَهَبُها ، و كأنّي بالجَنّةِ و النّارِ ، و كأنّي بعَرشِ رَبّي بارِزا ، فقالَ صلى الله عليه و آله : فالزَمْ ، هذا عَبدٌ نَوَّرَ اللّه ُ قَلبَهُ بالإيمانِ . ^۱

۰.20865.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام : إنّ رسولَ اللّه ِ صلى الله عليه و آله صَلّى بالنّاسِ الصُّبحَ ، فنَظَرَ إلى شابٍّ في المَسجِدِ و هُو يَخفِقُ و يُهوي بِرأسِهِ ، مُصفَرّا لَونُهُ ، قد نَحُفَ جِسمُهُ و غارَت عَيناهُ في رأسِهِ ، فقالَ لَهُ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : كَيفَ أصبَحتَ يا فُلانُ ؟ قالَ : أصبَحتُ يا رسولَ اللّه ِ مُوقِنا ، فعَجِبَ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله مِن قَولِهِ و قالَ : إنّ لِكُلِّ يَقينٍ حَقيقَةً، فما حَقيقَةُ يَقينِكَ ؟
فقالَ : إنّ يَقيني يا رسولَ اللّه ِ هُو الّذي أحزَنَني و أسهَرَ لَيلي و أظمأَ هَواجِري ^۲ ، فعَزَفَت نَفسي عَنِ الدُّنيا و ما فِيها ، حتّى كأنّي أنظُرُ إلى عَرشِ ربِّي و قَد نُصِبَ للحِسابِ ، و حُشِرَ الخَلائقُ لذلكَ و أنا فيهِم ...
فقالَ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله لأصحابِهِ : هذا عَبدٌ نَوَّرَ اللّه ُ قَلبَهُ بالإيمانِ . ثُمّ قالَ لَهُ : اِلزَمْ ما أنتَ علَيهِ .
فقالَ الشّابُّ : اُدْعُ اللّه َ لي يا رسولَ اللّه ِ أن اُرزَقَ الشّهادَةَ مَعكَ ، فدَعا لَهُ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله ، فلَم يَلبَثْ أن خَرجَ في بَعضِ غَزَواتِ النَّبيِّ صلى الله عليه و آله فاستُشهِدَ بَعدَ تِسعَةِ نَفَرٍ و كانَ هُو العاشِرَ . ^۳

۰.20864.المحجّة البيضاء : حارثه به پيامبر خدا صلى الله عليه و آله عرض كرد : من مؤمن حقيقى هستم. حضرت فرمود : حقيقت ايمان تو چيست؟ عرض كرد : نفْس من چنان به دنيا بى اعتنا شده كه سنگ و طلاى آن در نظرم يكسان است و انگار بهشت و دوزخ را مى بينم و گويى در برابر عرش پروردگارم ايستاده ام. حضرت فرمود : اين حالت را نگه دار، اين بنده اى است كه خداوند دلش را به [نورِ ]ايمان روشن ساخته است.

۰.20865.امام صادق عليه السلام : روزى رسول خدا صلى الله عليه و آله نماز صبح را با مردم خواند. بعد از نماز چشمش به جوانى در مسجد افتاد كه چرت مى زد و سرش پايين مى افتاد، رنگى زرد و بدنى نحيف و چشمانى گود افتاده داشت. رسول خدا صلى الله عليه و آله به او فرمود : چگونه اى اى فلان ؟ عرض كرد : اى رسول خدا! من به يقين رسيده ام. رسول خدا صلى الله عليه و آله از گفته او تعجّب كرد و فرمود : هر يقينى را حقيقتى است، حقيقت يقين تو چيست؟
عرض كرد : اى رسول خدا! همين يقين من است كه اندوه به جانم افكنده و شبم را به شب زنده دارى (عبادت) و روزهاى گرمم را به تشنگى كشيدن (روزه دارى) كشانده است و نفْس من به دنيا و آنچه در آن است بى رغبت گشته تا آن جا كه گويى عرش پروردگارم را مى بينم كه براى رسيدگى به حساب برپا شده و مردم براى حساب گرد آمده اند و من نيز در ميان آنها هستم...
رسول خدا صلى الله عليه و آله به اصحاب خود فرمود : اين، بنده اى است كه خداوند دلش را به [نور ]ايمان روشن ساخته است. سپس به او فرمود : بر اين حال خود پايدار باش.
جوان عرض كرد : اى رسول خدا! دعا كن خداوند شهادت در ركاب شما را روزى من فرمايد. رسول خدا صلى الله عليه و آله براى او دعا كرد. مدّتى نگذشت كه در جنگى همراه پيامبر بيرون رفت و بعد از نُه نفر به شهادت رسيد و او دهمين شهيد بود.