۰.18786.عنه عليه السلام : ثلاثٌ فيهِنَّ المُروءَةُ : غَضُّ الطَّرْفِ ، و غَضُّ الصَّوتِ ، و مَشيُ القَصدِ . ^۱

۰.18787.عنه عليه السلام : ثلاثةٌ هُنَّ المُروءَةُ : جُودٌ مَع قِلَّةٍ ، و احتِمالٌ مِن غَيرِ مَذلَّةٍ ، و تَعفُّفٌ عَنِ المَسألَةِ . ^۲

۰.18788.عنه عليه السلام : نِظامُ المُروءَةِ في مُجاهَدَةِ أخيكَ على طاعَةِ اللّه ِ سبحانَهُ ، و صَدِّهِ عَن مَعاصيهِ ، و أن يَكثُرَ على ذلكَ مَلامُهُ . ^۳

۰.18789.كنز العمّال : مرّ عليُّ بنُ أبي طالب عليه السلام بفتيان من قُريشٍ يَتَذاكَرونَ المُروءَةَ، فسألهم : ما تَذاكَرونَ ؟ قالوا : المُروءَةَ ، فقالَ : على الإنصافِ و التَّفضُّلِ . ^۴

۰.18790.كنز العمّال عن عليٍّ عليه السلام : أنّه مَرُّ على قَومٍ يَتَحَدّثونَ، فقالَ : فيمَ أنتُم ؟ فقالوا: نَتَذاكَرُ المُروءَةَ، فقالَ: أ وَ ما كَفاكُمُ اللّه ُ في كِتابهِ إذ يقولُ: «إنَ اللّه َ يأمُرُ بالعَدْلِ و الإحْسانِ»^۵ ؟! فالعَدلُ الإنصافُ ، و الإحسانُ التَّفَضُّلُ ، فما بَعدَ هذا ؟! ^۶

۰.18791.الإمامُ الحسنُ عليه السلام أمّا الكَرَمُ فالتَّبَرُّعُ بالمَعروفِ ، و الإعطاءُ قَبلَ السّؤالِ ، و الإطعامُ في المَحْلِ ... و أمّا المُروءَةُ فحِفظُ الرّجُلِ دِينَهُ ، و إحرازُهُ نَفسَهُ مِن الدَّنَسِ ، و قِيامُهُ بضَيعَتِهِ ، و أداءُ الحُقوقِ ، و إفشاءُ السّلامِ . ^۷

۰.18786.امام على عليه السلام : مردانگى در سه چيز است: پائين انداختن نگاه، پايين آوردن صدا و راه رفتن با اعتدال.

۰.18787.امام على عليه السلام : سه خصلت ، مردانگى است : بخشندگى در تنگدستى، تحمّل بى آن كه با خوارى همراه باشد و خويشتندارى از نياز خواهى.

۰.18788.امام على عليه السلام : آيين مردانگى در اين است كه با برادرت براى [وا داشتن او به ]طاعت خدا و بازداشتنش از معاصى او مبارزه كنى و اين كه در اين باره (ترك طاعت و ارتكاب معاصى) او را بسيار سرزنش نمايى.

۰.18789.كنز العمّال : امام على عليه السلام به جوانانى از قريش كه درباره مردانگى گفتگو مى كردند برخورد كرد، از آنها سؤال كرد : از چه سخن مى گوييد؟ عرض كردند: از مردانگى. حضرت فرمود: [مردانگى] به انصاف و احسان است.

۰.18790.كنز العمّال : امام على عليه السلام به گروهى كه با يكديگر سخن مى گفتند برخورد كرد و فرمود : چه مى كنيد؟ عرض كردند: درباره مردانگى گفتگو مى كنيم. فرمود: آيا خداوند در كتاب خود پاسخ شما را نداده است، آن جا كه مى فرمايد: «همانا خداوند به عدل و احسان فرمان مى دهد؟» عدل، انصاف است و احسان تفضّل. پس از اين ها ديگر چه چيزى هست؟

۰.18791.امام حسن عليه السلام فرمود : امّا بزرگوارى (سخاوت) داوطلب شدن در احسان و نيكى است و دِهش پيش از خواهش و اطعام كردن در قحط سالى... و اما مردانگى آن است كه آدمى دين خود را نگه دارد و خويشتن را از آلودگى حفظ كند و به املاكش رسيدگى كند و حقوق را بپردازد و به همگان سلام گويد.