«وَ إِنَّ هذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَ أَنا رَبُّكُمْ فَاتَّقُونِ» ۱ . ۲
1057
الحَثُّ عَلَى نَبذِ الاختِلافِ
الكتاب :
وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّه ِ جَمِيعا وَ لا تَفَرَّقُوا وَ اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللّه ِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانا» . ۳
الحديث :
۰.5051.الإمامُ عليٌّ عليه السلام : و الْزَموا السَّوادَ الأعْظَمَ ، فإنَّ يَدَ اللّه ِ مَع الجَماعةِ ، و إيّاكُم و الفُرْقَةَ ، فإنَّ الشّاذَّ مِن النّاسِ للشَّيطانِ ، كما أنّ الشّاذَّ مِن الغَنَمِ للذِّئبِ . ۴
«همانا اين امت شما، يك امت است و من پروردگار شما هستم ؛ پس از من بترسيد» . ۵
1057
تشويق به دور افكندن اختلاف
قرآن :
«همگى به ريسمان خدا چنگ زنيد و پراكنده نشويد و از نعمتى كه خدا به شما ارزانى داشته است ياد كنيد : آن گاه كه دشمن يكديگر بوديد و او دلهايتان را به هم مهربان ساخت و به سبب اين نعمت او با هم برادر شديد».
حديث :
۰.5051.امام على عليه السلام : با اكثريت [دين دار] جامعه همراه شويد ؛ زيرا دست خدا با جماعت است . از پراكندگى بپرهيزيد كه جدا شده از مردم، طعمه شيطان است، همچنان كه گوسفند جدا شده از رمه، طعمه گرگ است .
1.المؤمنون : ۵۲ .
2.أقول : في تفسير القمّي : «اُمّةً واحدةً» ، قال : على مذهبٍ واحدٍ . تفسير القمّي : ۱/۳۱۰ .
و في الميزان في تفسير القرآن : الاُمّـةُ جماعـةٌ يجمعهـا مَقصَدٌ واحد . و الخطاب في الآية ـ على ما يشهد به سياقُ الآيات ـ خطابٌ عامّ يشمل جميعَ الأفراد المكلّفين من الإنسان . و المُراد بالاُمّة النّوع الإنسانيّ الّذي هو نوع واحد ، و تأنيـث الإشـارة في قولـه : «هذهِ اُمّتُكُـم» لتأنيثِ الخبر .
و المعنى : أنّ هذا النّوع الإنسانيّ اُمّتكم معشرَ البشر و هي اُمّة واحدة ، و أنا ـ اللّه الواحد عزّ اسمه ـ ربّكم إذ مَلَكْتُكم و دَبّرتُ أمركم فاعبُدوني لا غير . الميزان في تفسير القرآن : ۱۴/۳۲۲ .
3.آل عمران : ۱۰۳ .
4.نهج البلاغة : الخطبة ۱۲۷ .
5.در تفسير القمّى پيرامون «امة واحده» آمده است : يعنى، يك مذهب و آيين.
در الميزان في تفسير القرآن آمده است : امّت به معناى جماعت و گروهى است كه هدفى واحد آنها را گرد هم آورده است . سبك آيات نشانگر آن است كه خطاب در اين آيه عام است و همه انسانهاى مكلّف را در بر مى گيرد، و مراد از امّت نيز نوع انسان است، كه نوعى واحد مى باشد . آوردن اسم اشاره مؤنث در آيه «هذه امّتكم» به دليل مؤنث بودن خبر است .
پس معناى آيه اين است : اى همه انسانها ! اين نوع انسانى، امّت شماست و يكى بيش نيست و من ، خداى يگانه بلند نام ، پروردگار شما هستم؛ چون مالك شما بوده ام و كار شما را تدبير و چاره كرده ام ؛ پس فقط مرا بپرستيد و بس ... .