955
مُصاحَبَةُ الأحمَقِ
۰.4569.الإمامُ عليٌّ عليه السلام : كُنْ على حَذَرٍ مِن الأحمَقِ إذا صاحَبْتَهُ، و مِن الفاجِرِ إذا عاشَرْتَهُ، و مِن الظّالِمِ إذا عامَلْتَهُ . ۱
۰.4570.عنه عليه السلام : عَدُوٌّ عاقِلٌ خَيرٌ مِن صَديقٍ أحمَقَ . ۲
۰.4571.عنه عليه السلام : بُعدُ الأحمَقِ خَيرٌ مِن قُرْبِهِ ، و سُكوتُهُ خَيرٌ مِن نُطْقِهِ . ۳
۰.4572.عنه عليه السلام : النَّظَرُ إلى الأحمَقِ يُسْخِنُ العَينَ . ۴
۰.4573.عنه عليه السلام : مُقاساةُ الأحمَقِ عذابُ الرُّوحِ . ۵
۰.4574.عنه عليه السلام : احْذَرِ الأحمَقَ ؛ فإنّ مُداراتَهُ تُعَنِّيكَ ، و مُوافَقَتَهُ تُرْدِيكَ ، و مُخالَفَتَهُ تُؤذِيكَ ، وَ مُصاحَبَتَهُ وَبالٌ عَلَيكَ . ۶
۰.4575.عنه عليه السلام : مَوَدّةُ الأحمَقِ كشَجَرَةِ النّارِ يأكُلُ بَعْضُها بَعْضا . ۷
۰.4576.الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلام : إيّاكَ يا بُنيَّ أنْ تُصاحِبَ الأحمَقَ أو تُخالِطَهُ ، و اهْجُرْهُ و لا تُحادِثْهُ ؛ فإنّ الأحمَقَ هُجْنَةٌ غائبا كانَ أو حاضِرا ، إنْ تَكَلَّم فضَحَهُ حُمقُهُ ، و إنْ سَكَتَ قَصُرَ بهِ عِيُّهُ ، و إنْ عَمِلَ أفسَدَ ، و إنِ اسْتُرعِيَ أضاعَ . لا عِلمُهُ مِن نَفْسِهِ يُغْنيهِ ، و لا عِلمُ غَيرهِ يَنْفَعُهُ ، و لا يُطيعُ ناصِحَهُ ، و لا يَستريحُ مقارِنُهُ ، تَوَدُّ اُمُّهُ أنّها ثَكَلَتْهُ ، و امْرَأتُهُ أنّها فَقَدتْهُ ، و جارُهُ بُعدَ دارِهِ ، و جَليسُهُ الوَحْدةَ مِن مُجالَسَتِهِ . إنْ كانَ أصْغَرَ مَن في المَجلِسِ أعْنى مَن فَوقَهُ ، و إنْ كانَ أكْبَرَهُم أفْسَدَ مَن دُونَهُ . ۸
955
همنشينى با احمق
۰.4569.امام على عليه السلام : هرگاه با احمق همنشين شدى و هرگاه با بدكار معاشرت كردى و هرگاه با ستمگر برخورد نمودى بر حذر باش.
۰.4570.امام على عليه السلام : دشمنِ دانا، بهتر از دوستِ نادان است .
۰.4571.امام على عليه السلام : دورى احمق، بهتر از نزديك بودن اوست، و سكوتش بهتر از سخن گفتنش .
۰.4572.امام على عليه السلام : نگاه كردن به احمق روشنى چشم را مى برد.
۰.4573.امام على عليه السلام : تحمّل كردن احمق، مايه عذاب روح است .
۰.4574.امام على عليه السلام : از احمق دورى كن ؛ زيرا كه مدارا كردن با او، تو را به رنج مى افكند و سازگارى با او، تو را هلاك مى كند و مخالفت با او، آزارت مى دهد و همراهى با او، باعث سختى و گران بارى توست.
۰.4575.امام على عليه السلام : دوستى با احمق، مانند درخت آتش است كه شاخه هايش يكديگر را مى سوزانند.
۰.4576.امام زين العابدين عليه السلام فرمود : فرزندم ! از همنشينى يا رفت و آمد با احمق بپرهيز و از او دورى كن و با وى همسخن مشو ؛ زيرا آدم احمق، غايب باشد يا حاضر ، پست و فرومايه است ؛ هرگاه زبان به سخن گشايد حماقتش او را رسوا كند و هرگاه خاموش شود به دليل ناتوانى در سخن گفتن باشد ، اگر كارى كند خرابى به بار آورد و چون مسؤوليتى به عهده گيرد آن را تباه سازد ، نه علم خودش به كار او مى آيد و نه دانش ديگران سودش مى رساند ، به سخن خيرخواه خود گوش نمى دهد، و همنشينش از دست او آسوده نيست ، مادرش آرزوى مرگ او را دارد و همسرش آرزوى از دست دادن او را و همسايه اش آرزوى رفتن از همسايگى اش را و همنشينش آرزوى خلاصى از همنشينى او را. اگر در مجلسى كمترين فرد مجلس باشد بالاتر از خود را به رنج افكند و اگر بالاترين فرد باشد فرو دستان خود را به فساد و تباهى كشاند .
1.غرر الحكم : ۷۱۸۵ .
2.بحار الأنوار : ۷۸/۱۲/۷۰ .
3.غرر الحكم : ۴۴۵۱ .
4.تحف العقول : ۲۱۴ .
5.غرر الحكم : ۹۸۳۱ .
6.غرر الحكم : ۲۵۹۳ .
7.غرر الحكم : ۹۸۲۷ .
8.الأمالي للطوسي : ۶۱۳ / ۱۲۶۸.