2337
لا ضَرَرَ و لا ضِرارَ فِي الإسلامِ
۰.11172.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : لا ضَرَرَ و لا ضِرارَ . ۱
۰.11173.عنه صلى الله عليه و آله : لا ضَررَ و لا ضِرارَ، مَن ضارَّ ضارَّهُ اللّه ُ، و مَن شاقَّ شَقَّ اللّه ُ علَيهِ . ۲
۰.11174.عنه صلى الله عليه و آله : لا ضَرَرَ و لا ضِرارَ، و لِلرَّجُلِ أن يَضَعَ خَشَبَهُ في حائطِ جارِهِ، و الطَّريقُ المَيثاءُ سَبعَةُ أذرُعٍ. ۳
۰.11175.عنه صلى الله عليه و آله : لا ضَرَرَ و لا إضرارَ في الإسلامِ، فَالإسلامُ يَزيدُ المُسلمَ خَيرا و لا يَزِيدُهُ شَرّا . ۴
2337
زيان زدن به خود و ديگرى از نظر اسلام ممنوع است
۰.11172.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : ضرر و زيان رساندن به خود و ديگرى ، ممنوع است .
۰.11173.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : ضرر و زيان زدن به خود و ديگرى جايز نيست . كسى كه به ديگرى زيان وارد آورد، خداوند به او زيان رساند و كسى كه ديگرى را به مشقّت اندازد ، خداوند او را به مشقّت افكند .
۰.11174.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : زيان زدن به خود و ديگرى ممنوع است . انسان مجاز است چوب خود را بر ديوار همسايه اش بگذارد ، و [حريم ]راه هموار ، هفت گز است .
۰.11175.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : در اسلام ضرر و زيان زدن به ديگران ممنوع است ۵ ؛ زيرا اسلام بر خير مسلمان مى افزايد و شرّى به او نمى رساند .
1.كنز العمّال : ۹۴۹۸ .
2.كنز العمّال : ۹۵۱۸ .
3.كنز العمّال : ۹۵۱۹ .
4.كتاب من لا يحضره الفقيه : ۴/۳۳۴/ ۵۷۱۸ .
5.لسان العرب، ضمن نقل اين حديث مى گويد : « لا ضَرَر» يعنى انسان نبايد به برادر خود زيان بزند ؛ و «لا ضرار» يعنى نبايد به يكديگر زيان رسانند . پس ضرار دو جانبه است و ضرر يك جانبه . به عبارت ديگر، اگر كسى به ديگرى زيان رساند، آن ديگرى نبايد به او ضررى وارد آورد بلكه بايد گذشت كند (و يا خسارت بگيرد) . به قولى : ضرر به اين معناست كه به كسى زيانى رسانى كه از آن زيان سودى به تو رسد ولى «ضرار» به اين معناست كه به كسى زيانى زنى بدون آن كه از آن سودى نصيب تو شود . بعضى از محقّقان نيز گفته اند كه منظور از «ضرر» اين است كه در اسلام حكم زيانمند وجود ندارد و مقصود از «ضرار» اين است كه از نظر اسلام ضرر زدن به ديگران ممنوع است ـ م .
