3588
ذَمُّ المَدحِ
۰.18668.سنن ابن ماجة : أمَرَنا رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله أن نَحثُوَ في وُجوهِ المَدّاحِينَ التُّرابَ . ۱
۰.18669.سنن أبي داوود : جاءَ رجُلٌ فأثنى على عُثمانَ في وَجهِهِ ، فأخَذَ المِقدادُ بنُ الأسوَدِ تُرابا فَحَثا في وَجهِهِ ، و قالَ : قالَ رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : إذا لَقِيتُمُ المَدّاحِينَ فاحثُوا في وُجوهِهِمُ التُّرابَ . ۲
۰.18670.المحجّة البيضاء : رُوِيَ أنّ رجُلاً مَدَحَ رجُلاً عِندَ النَّبيِّ صلى الله عليه و آله ، فقالَ صلى الله عليه و آله: وَيحَكَ ! قَطَعتَ عُنُقَ صاحِبِكَ لَو سَمِعَها ما أفلَحَ . ثُمّ قالَ : إن كانَ لا بُدَّ أحدُكُم مادِحا أخاهُ فَلْيَقُلْ : اُحِبُّ فُلانا و لا اُزَكّي علَى اللّه ِ أحَدا ، حَسيبُهُ اللّه ُ إن كانَ يَرى أنّهُ كذلكَ . ۳
۰.18671.سنن أبي داوود : أنّ رجُلاً أثنى على رجُلٍ عِندَ النَّبيِّ صلى الله عليه و آله ، فقالَ لَهُ : قَطَعتَ عُنُقَ صاحِبِكَ ، ثلاثَ مَرّاتٍ . ثُمّ قالَ : إذا مَدَحَ أحَدُكُم صاحِبَهُ لا مَحالَةَ فلْيَقُلْ : إنّي أحسَبُهُ كما يُريدُ أن يَقولَ ، و لا اُزَكِّيهِ علَى اللّه ِ . ۴
3588
نكوهش ستايش
۰.18668.سنن ابن ماجة : رسول خدا صلى الله عليه و آله به ما فرمود كه به صورت مدح گويان خاك بپاشيم.
۰.18669.سنن أبى داوود: مردى نزد عثمان آمد و از او ستايش كرد. مقداد بن اسود مشتى خاك برداشت و به صورت او پاشيد و گفت: رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: هرگاه مديحه گويان را ديديد، به صورتشان خاك بپاشيد.
۰.18670.المحجة البيضاء: روايت شده كه مردى در حضور پيامبر صلى الله عليه و آله مردى را مدح كرد. حضرت فرمود: واى بر تو! گردن رفيقت را بريدى. اگر اين مدح تو را بشنود، رستگار نمى شود. سپس فرمود: اگر يكى از شما ناگزير خواست برادرش را بستايد، بگويد: فلانى را دوست دارم. ولى از باطن و عاقبت هيچ كس خبر ندارم، حسابش با خداست، اگر برادرش را خوب و شايسته مى بيند.
۰.18671.سنن أبى داوود : : مردى در حضور پيامبر صلى الله عليه و آله مردى را ستود. پيامبر سه بار به او فرمود: گردن رفيقت را بريدى. آن گاه فرمود: هرگاه فردى از شما ناچار از ستودن دوست خود شد، بگويد: خيال مى كنم اين گونه است و نظرش را بگويد، اما از باطن و عاقبت كار او خدا آگاه است.
1.سنن ابن ماجة : ۲/۱۲۳۲/۳۷۴۲.
2.سنن أبي داوود : ۴/۲۵۴/۴۸۰۴.
3.المحجّة البيضاء : ۵/۲۸۳.
4.سنن أبي داوود : ۴/۲۵۴/۴۸۰۵.