2978

ذَمُّ التَّعييرِ

۰.14846.رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : مَن عَيَّرَ أخاهُ بِذَنبٍ قَد تابَ مِنهُ لَم يَمُتْ حَتّى يَعمَلَهُ . ^۱

۰.14847.عنه صلى الله عليه و آله : مَن أذاعَ فاحِشَةً كانَ كمُبتَدِئها ، و مَن عَيَّرَ مُؤمِنا بِشَيءٍ لَم يَمُتْ حَتّى يَركَبَهُ . ^۲

۰.14848.عنه صلى الله عليه و آله : لا تُظهِرِ الشَّماتَةَ لِأخيكَ ؛ فيَرحَمَهُ اللّه ُ و يَبتَلِيَكَ . ^۳

۰.14849.عنه صلى الله عليه و آله : عَلَيكَ بِتَقوَى اللّه ِ فإنِ امرُؤٌ عَيَّرَكَ بِشَيءٍ يَعلَمُهُ فيكَ فَلا تُعَيِّرْهُ بِشَيءٍ تَعلَمُهُ فيهِ ؛ يَكُنْ وَبالُهُ عَلَيهِ و أجرُهُ لَكَ . ^۴

۰.14850.الخضرُ عليه السلام : يَا بنَ عِمرانَ ، لا تُعَيِّرَنَّ أحَدا بِخَطيئَةٍ ، وَ ابكِ عَلى خَطيئَتِكَ . ^۵

۰.14851.سنن أبي داوود عن أبي جري جابِر بن سليم : رَأيتُ رَجُلاً يَصدُرُ النّاسُ عَن رَأيِهِ ، لا يَقولُ شَيئا إلاّ صَدَروا عَنهُ ، قُلتُ : مَن هذا ؟ قالوا : (هذا) رَسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله . . . قُلتُ : اِعهَدْ إلَيَّ ، قالَ : لا تَسُبَّنَّ أحَدا ، قالَ : فَما سَبَبتُ بَعدَهُ حُرّا و لا عَبدا و لا بَعيرا و لا شاةً . قالَ : و لا تَحقِرَنَّ شَيئا مِنَ المَعروفِ ... و إنِ امرُؤٌ شَتَمَكَ و عَيَّرَكَ بِما يَعلَمُ فيكَ فَلا تُعَيِّرْهُ بِما تَعلَمُ فيهِ ؛ فإنَّما وَبالُ ذلكَ عَلَيهِ . ^۶

2978

نكوهش سرزنش كردن

۰.14846.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هر كس برادر خود را براى گناهى كه از آن توبه كرده است سرزنش كند، نميرد تا خود آن گناه را مرتكب شود.

۰.14847.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هر كس زشت كارى و گناهى را فاش كند، مانند كسى است كه آن را انجام داده است و هر كه مؤمنى را به چيزى سرزنش كند، نميرد تا خود مرتكب آن شود.

۰.14848.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : از گرفتارى برادرت اظهار شادى مكن، كه خداوند به او رحم مى كند و تو را گرفتار مى سازد.

۰.14849.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود : از خدا بترس و اگر كسى عيبى در تو دانست و به واسطه آن سرزنشت كرد، تو به واسطه عيبى كه از او مى دانى سرزنشش مكن تا در نتيجه، گناه اين كار به گردن او باشد و پاداشش از آنِ تو.

۰.14850.خضر عليه السلام فرمود : اى پسر عمران! هيچ كس را به واسطه گناهىْ سرزنش مكن و بر گناه خويش گريه كن.

۰.14851.سنن أبى داوود : مردى را ديدم كه مردم از سرچشمه انديشه اش سيراب مى شوند و هر سخنى كه از دهانش خارج مى شود، مردم آن را مى قاپند. پرسيدم : اين مرد كيست؟ گفتند : او پيامبر خدا صلى الله عليه و آله است . . . گفتم : مرا سفارشى مى فرماييد. فرمود : به هيچ كس ناسزا مگو. از آن پس، نه آزاده اى را دشنام دادم نه برده اى را، نه شترى را و نه گوسفندى را. فرمود : هيچ كار خوبى را كوچك مشمار و دست كم مگير... اگر كسى به تو ناسزا گفت و به عيبى كه از تو مى داند سرزنشت كرد، تو به واسطه عيبى كه از او سراغ دارى سرزنشش مكن. در اين صورت گناهش به گردن او خواهد بود.