بسيارى از مفسران مانند طبرى، ^۱ فخر رازى، ^۲ابوالفتوح رازى ^۳ و شيخ طوسى، ^۴ فرقان را از نام‏هاى اصلى قرآن دانسته‏اند؛ ولى اين كلمه نام اختصاصى قرآن نيست و برخى واژه‏شناسان، آن را به معناى مطلق «كلام اللَّه» دانسته‏اند ^۵ و برخى ديگر به معناى هر چيز ^۶ يا هر كتابى آسمانى ^۷كه ميان حق و باطل فرق نهد، از اين رو، براى ديگر كتاب‏هاى آسمانى نيز به كار مى‏رود؛ چنان‏كه در دو آيه از همين آيات بر تورات، كتاب آسمانى حضرت موسى عليه السلام اطلاق شده است: نخست آيه 53 از سوره بقره: (وَ إِذْ ءَاتَيْنَا مُوسَى الْكِتَبَ وَ الْفُرْقَانَ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ ؛ به ياد آور زمانى را كه به موسى كتاب و فرقان داديم) و ديگر، آيه 48 سوره انبيا: (وَ لَقَدْ ءَاتَيْنَا مُوسَى‏ وَ هَرُونَ الْفُرْقَانَ ؛ به موسى و هارون قطعاً فرقان داديم).

3. كتاب‏

كتاب، مصدر با معناى اسم مفعول ، از ريشه «ك ت ب» است. لغت‏شناسان قديم، اين مادّه را به ضميمه كردن و جمعِ (به هم آوردن/ گردآوردن) دو يا چند چيز ، نوشتن، واجب كردن، دوختن ^۸ و نظاير اينها معنا كرده‏اند؛ اما برخى لغت‏شناسان معاصر ، معناى اصلى اين كلمه را تقرير و تثبيت خارجى چيزى مى‏دانند كه قصد شده ، ولى صورت خارجى پيدا نكرده است. تقرير و تثبيت، گاه با جمع كردنْ